Naiwny obraz świata a leksykografia
The naive image of the world versus lexicography
Author(s): Jurii Derenikovich ApresjanContributor(s): Joanna Berej (Translator), Anna Pajdzińska (Translator)
Subject(s): Language and Literature Studies, Theoretical Linguistics, Applied Linguistics
Published by: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Marii Curie-Sklodowskiej
Keywords: naive image of the world; systemic lexicography; conceptualization schemas
Summary/Abstract: Autor omawia znaczenie dla leksykografii systemowej jednego z ważnych kierunków współczesnego językoznawstwa teoretycznego, a mianowicie poszukiwania „naiwnego” obrazu świata lub też schematu konceptualizacji, leżącego u podstaw leksykalnych i gramatycznych znaczeń języka. Tzw. naiwny obraz świata lub „ogląd świata” jest częściowo uniwersalny, a częściowo charakterystyczny dla poszczególnych języków. Schematy konceptualizacji stanowią inherentną cechę każdego języka naturalnego. W naiwnym obrazie świata można wyróżnić naiwną geometrię, naiwną fizykę czasu i przestrzeni, naiwną psychologię itd. Ważnym postulatem owego nurtu, oprócz wyodrębnienia jednolitego schematu opisu pewnej klasy wyrazów, jest poszukiwanie zbioru podstawowych elementów semantycznych, za pomocą których przedstawia się znaczenia leksykalne i gramatyczne. Autor pokazuje to na przykładzie naiwnej psychologii uczuć, odzwierciedlanej w leksykonie. Naiwne obrazy świata w wielu aspektach są swoiste dla konkretnych języków. Zarazem przejawiają pewne cechy wspólne, odzwierciedlające uniwersalne sposoby, w jakie umysł ludzki konceptualizuje świat. Te drugie zdają się mieć wyższy status. Dlatego najistotniejszym zadaniem leksykografii systemowej w zakresie naiwnego obrazu świata powinno być wydobycie tych cech leksykonu, które są wspólne wielu językom.
Journal: Etnolingwistyka. Problemy Języka I Kultury
- Issue Year: 6/1994
- Issue No: 6
- Page Range: 5-12
- Page Count: 8
- Language: Polish
