Balkanizacija umjesto evropeizacije - Borba protiv korupcije u Crnoj Gori
Balkanization instead of Europeanization - The fight against corruption in Montenegro

Author(s): Vladimir Vučković, Mira Popović, Daliborka Uljarević
Subject(s): Politics, Governance, EU-Accession / EU-DEvelopment, Corruption - Transparency - Anti-Corruption
Published by: Centar za građansko obrazovanje (CGO)
Keywords: Montenegro; Balkanization; corruption; politics; EU accession;
Summary/Abstract: Crna Gora je dobila status države kandidata u decembru 2010.godine, a u junu 2012.godine Evropska unija (EU) je otvorila pregovore o pristupanju sa Crnom Gorom. Nakon osam godina, Evropska komisija (EK), u svom godišnjem izvještaju1 , konstatuje ograničeni napredak u 25 poglavlja, dobar napredak u sedam poglavlja, dok za jedno ocjenjuje da nema napretka. Pregovori sa Crnom Gorom započeli su sa tzv. novim pristupom Evropske unije, odnosno vezivanjem za poglavlja 23 (Pravosuđe i temeljna prava) i 24 (Pravda, sloboda i bezbjednost), kao početnim i završnim tačkama. Tako je i napredak u tim poglavljima postao presudan za ukupnu dinamiku i kvalitet crnogorskih pregovora sa EU. Ova studija, prva u nizu od tri, ima za cilj da analizira jedan od tri politička indikatora za članstvo koje i EU tokom procesa pristupanja pažljivo prati - borbu protiv korupcije. Dodatno će biti obrađeni reforma pravosudnog sistema i jačanje regionalne saradnje i unaprjeđenje dobrosusjedskih odnosa. Ovi uslovi za članstvo u Uniju su uvršteni u najvažnije strateške dokumente politike proširenja, počev od Procesa stabilizacije i pridruživanaja (PSP), odnosno Sporazuma o stabilizaciji i pridruživanju (SAP), kao i u novi pregovarački okvir iz 2012.godine po kojem je Crna Gora počela pregovore. Istovremeno, predstavljaju osnov za dalji napredak u hodu Crne Gore ka EU. Konačno, radi se i o tri zavisne varijable koje se moraju imati u vidu za sistemski analitički okvir. U proteklih osam godina, Crna Gora nije proizvela očekivane mjerljive rezultate u suzbijanju korupcije. Međutim, i EU je pokazala političku nedosljednost u vezi sa kontiniranim i potrebnim spoljnim pritiskom u odnosu na Crnu Goru, pa je tako Crna Gora, bez obzira na sve, dugo napredovala u procesu pristupanja uz vidljiv deficit političke volje da efektivno pristupi prevenciji i suzbijanju korupcije. Posljedično, korupcija ostaje široko rasprostranjena i nastavlja da bude predmet ozbiljne zabrinutosti. Vidljiva je bila i promjena u doskorašnjem pristupu politike uslovljavanja EU kroz strategiju popustljivosti u jačanju antikoruptivne politike, odnosno dopuštanje zemlji kandidatu da napreduje u procesu EU integracija iako ne produkuje zadovoljavajuće rezultate u borbi protiv korupcije. Zato je i Crna Gora sa ograničenim napretkom u borbi protiv korupcije paradoksalno dugo napredovala u procesu pristupanja EU. No, činjenica da su tek osam godina nakon otvaranja pregovora sva 33 poglavlja otvorena, a samo tri privremeno zatvorena, kao i da je na snazi nova metodologija, ukazuje na potrebu značajne promjene pristupa crnogorskih vlasti kako bi se ovaj proces dinamizirao i učinkovito iskoristio za proces unutrašnje demokratizacije i evropeizacije.

• Details
• Contents