Proces Vojislavu Šešelju: Raskrinkavanje projekta Velika Srbija
The Process of Vojislav Šešelj: Disclosure of the Great Serbia Project
Contributor(s): Sonja Biserko (Editor)
Subject(s): Law, Constitution, Jurisprudence, Media studies, Criminal Law, Communication studies, Military history, Political history, Recent History (1900 till today), Studies in violence and power, Nationalism Studies, Transformation Period (1990 - 2010), Wars in Jugoslavia
Published by: Helsinški odbor za ljudska prava u Srbiji
Keywords: Great Serbia project; Vojislav Šešelj; politics; radical party; trial; Hague; International Criminal Tribunal for the Former Yugoslavia; nationalism; war crimes; crimes against humanity; trial reports; media;
Summary/Abstract: Ova knjiga je izbor dokumenata i izveštaja sa suđenja Vojislavu Šešelju pred Međunarodnim krivičnim sudom za bivšu Jugoslaviju u Hagu. Podeljena je na nekoliko poglavlja. Prvo poglavlje se odnosi na istorijat radikalne stranke i njen program Velike Srbije. Za potrebe Tužilaštva, Iv Tomić je priredio ekspertski izveštaj o velikosrpskoj ideji radikalne stranke koji obuhvata period od njenog osnivanja do sada. Sa tekstovima Latinke Perović i Olge Popović – Obradović, prvo poglavlje dešifruje suštinu tog programa i daje objašnjenja koja su neophodna za razumevanje drame srpskog naroda krajem XX veka.
Series: Biblioteka SVEDOČANSTVA
- Print-ISBN-13: 978-86-7208-159-6
- Page Count: 1090
- Publication Year: 2009
- Language: Croatian, Serbian
Koreni antimoderne političke kulture u Srbiji
Koreni antimoderne političke kulture u Srbiji
(The Roots of Antimodern Political Culture in Serbia)
- Author(s):Olga Popović-Obradović
- Language:Serbian
- Subject(s):Political history, Recent History (1900 till today), Government/Political systems, Nationalism Studies, 19th Century
- Page Range:21-34
- No. of Pages:14
- Keywords:Serbia; politics; political culture; antimodern culture; nationalism; 19th century; 20th century;
- Summary/Abstract:Još na početku poslednje decenije prošlog veka u Srbiji je, kao i u ostalim zemljama tzv. tranzicije, pod vođstvom Slobodana Miloševića, izvršena institucionalna reforma kojoj se ne može poreći da je, bez obzira na brojne manjkavosti, stvorila osnovne ustavne pretpostavke za uspostavljanje modernog demokratskog poretka. Uvedeno je načelo podele vlasti, višepartijski sistem, neposredni izbori, uspostavljen parlament i liberalizovani mediji; čak je i ministar vojske po prvi put u istoriji Srbije imenovan iz redova građanskih lica. Danas, deceniju i po kasnije, svedoci smo potpunog debakla ovih institucija. Umesto da utru put uspostavljanju pluralističke demokratije, tržišne ekonomije i vladavine prava, moderne političke institucije poslužile su kao mimikrija za pokrivanje, odnosno svojevrsno legitimisanje jednog totalno arhaičnog, antimodernog političkog projekta koji je uz to još bio i zločinački. Pitanje državnih granica i etnička homogenizacija definisani su kao primarni interes srpskog naroda, pred kojim sloboda pojedinca kao vrednost ili nestaje ili u najboljem slučaju ima tek drugorazredni značaj. U punom svetlu se pokazala jedna patrijarhalno - autoritarna, izrazito monisitička politička kultura, čije jedno, unutrašnje lice predstavlja kolektivizam, egalitarizam, netrpeljivost prema drugom i drukčijem, a drugo, spoljašnje lice, etnički nacionalizam i ratništvo.
Narodna radikalna stranka: utemeljenje ideologije socijalnog, nacionalnog i političkog jedinstva srpskog naroda
Narodna radikalna stranka: utemeljenje ideologije socijalnog, nacionalnog i političkog jedinstva srpskog naroda
(People's Radical Party: The Founding of the Ideology of Social, National and Political Unity of the Serb People)
- Author(s):Latinka Perović
- Language:Serbian
- Subject(s):Political history, Recent History (1900 till today), Nationalism Studies, 19th Century
- Page Range:35-90
- No. of Pages:66
- Keywords:Serbia; politics; radicals; "Narodna radikalna stranka"; ideology; unity; 19th century; 20th century;
- Summary/Abstract:Narodna radikalna stranka predstavlja jednu od ključnih pojava u istoriji Srbije u moderno doba. Ona emanira socijalni i nacionalni kolektivizam srpskog naroda. Prvi se temelji na patrijarhalnim ustanovama srpskog naroda u kojima se on održao pod Turcima – zadruzi i opštini; drugi se temelji na poimanju srpskog naroda kao jedinstvenog organizma. Po samorazumevanju i samodefinisanju narodna – Narodna radikalna stranka otelotvoruje političko jedinstvo srpskog naroda. Time njegov kolektivizam dobija totalni karakter.
Ideologija Velike Srbije u XIX i XX veku
Ideologija Velike Srbije u XIX i XX veku
(Ideology of the Great Serbia in the 19th and 20th Century)
- Author(s):Yves Tomić
- Language:Serbian
- Subject(s):Political history, Recent History (1900 till today), Studies in violence and power, Nationalism Studies, 19th Century, Wars in Jugoslavia
- Page Range:91-198
- No. of Pages:108
- Keywords:Serbia; Great Serbia; national ideology; politics; radicals; SRS; Vojislav Šešelj, Chetnik movement; 19th century; 20th century; Yugoslavia;
- Summary/Abstract:Srednjovekovna srpska država nastala je u Raškoj oblasti. Kako se razvijala, tako se širila prema jugu (Kosovo, Makedonija), da bi svoj vrhunac dostigla za vreme vladavine cara Dušana (1308-1355), koji je proširio njene granice pripojivši područja Makedonije, Albanije, Epira i Tesalije. Zbog prodiranja Turaka sa juga Balkanskog poluostrva na sever u drugoj polovini XIV veka , srpska država je prestala da postoji, a Srbi iz južnijih krajeva (Makedonija, Kosovo, Metohija) selili su se na sever, pravcem Morava-Vardar (Skoplje-Beograd), i na severozapad (duž linije koja povezuje Skoplje, Kosovo, Sjenicu i Sarajevo). Usled otomanskih osvajanja izmenio se etnički sastav na osvojenim područjima. Pošto su se katolici Hrvati i Mađari povlačili na sever, Turci su se bojali da bi ova pogranična područja, bitna za odbranu carstva, mogla ostati nenaseljena, pa su na njihovo mesto naseljavali pravoslavne hrišćane i muslimane. Tako je u šesnaestom veku došlo do značajnog porasta pravoslavnog življa u severnoj Bosni (oblast Bosanske Krajine), ali i u Slavoniji. Ovom stanovništvu bila je poverena odbrana severne granice Otomanskog carstva. Usled svih tih pomeranja stanovništva, Srbi su se sve više širili po onoj teritoriji koja će u dvadesetom veku činiti Jugoslaviju. Na istoku je, dakle, nastao jedan srpski teritorijalni kompleks u kojem je Srbija, u dolinama reka Morave i Vardara, bila povezana sa Vojvodinom, koju su činili Banat, Bačka i Srem, u Panoniji.2 Na zapadu se taj kompleks prostirao do Dinarskih oblasti – do Novopazarskog sandžaka, koji odgovara teritoriji nekadašnje Raške, kolevci srednjovekovne srpske kraljevine dinastije Nemanjića, te do Crne Gore i Hercegovine. Drugi teritorijalni kompleks nastao je na zapadu i u njegovom sastavu su bili severna Dalmacija, Lika, Kordun, Banija, zapadna Slavonija (područje duž vojne granice Habzburškog carstva, [vidi geografsku kartu 1 u Dodatku] i zapadna Bosna (Bosanska Krajina).
Optužnica protiv Vojislava Šešelja (delovi)
Optužnica protiv Vojislava Šešelja (delovi)
(Indictment Against Vojislav Šešelj (parts))
- Author(s):Author Not Specified
- Language:Serbian
- Subject(s):Law, Constitution, Jurisprudence, Criminal Law, International Law, Studies in violence and power, Transformation Period (1990 - 2010), Wars in Jugoslavia
- Page Range:201-221
- No. of Pages:21
- Keywords:Great Serbia project; Vojislav Šešelj; trial; International Criminal Tribunal for the Former Yugoslavia; war crimes; crimes against humanity;
- Summary/Abstract:Tužilac Međunarodnog krivičnog suda za bivšu Jugoslaviju, u skladu sa svojim ovlašćenjima iz člana 18 Statuta Međunarodnog krivičnog suda za bivšu Jugoslaviju (u daljem tekstu: Statut Međunarodnog suda), optužuje: Vojislava Šešelja za zločine protiv čovečnosti i kršenja zakona i običaja ratovanja, kako sledi: …
Izveštaji agencije SENSE o toku suđenja Vojislavu Šešelju
Izveštaji agencije SENSE o toku suđenja Vojislavu Šešelju
(SENSE Agency Reports on the Trial of Vojislav Šešelj)
- Author(s):Author Not Specified
- Language:Serbian
- Subject(s):Law, Constitution, Jurisprudence, Criminal Law, Studies in violence and power, Transformation Period (1990 - 2010), Wars in Jugoslavia
- Page Range:222-466
- No. of Pages:245
- Keywords:Great Serbia project; Vojislav Šešelj; Serbia; BiH; Croatia; trial; SENSE agency report; International Criminal Tribunal for the Former Yugoslavia;
- Summary/Abstract:U Hagu je večeras saopšteno da je podignuta optužnica protiv Vojislava Šešelja, lider Srpske radikalne stranke. Optužnicu je, pre mesec dana, potpisala glavni tužilac Karla/Carla del Ponte, a danas je - na osnovu pratećeg dokaznog materijala, potvrdio korejski sudija O-Gon Kvon/Kwon. U ukupno 14 tačaka optužnice, Vojislav Šešelj se tereti za učešće u sistematskim i rasprostranjenim napadima na hrvatsko, muslimansko i drugo nesrpsko civilno stanovništvo u Istočnoj i Zapadnoj Slavoniji, Bosni i Hercegovini i Vojvodini. Do septembra 1993., kada se razišao sa Slobodanom Miloševićem, Vojislav Šešelj je - navodi se u optužnici - bio jedan od učesnika u "zajedničkom zločinačkom poduhvatu", sa ciljem trajnog uklanjanja nesrpskog stanovništva sa trećine teritorije Hrvatske, iz većeg dela Bosne i Hercegovine, kao i iz delova Vojvodine.
Nacionalistička propaganda Vojislava Šešelja: sadržaj, tehnika, ciljevi i uticaji, 1990 – 1994. godina
Nacionalistička propaganda Vojislava Šešelja: sadržaj, tehnika, ciljevi i uticaji, 1990 – 1994. godina
(Nationalist Propaganda of Vojislav Šešelj: Content, Techniques, Goals and Effects, 1990-1994)
- Author(s):Anthony Oberschall
- Language:Serbian
- Subject(s):Media studies, Communication studies, Recent History (1900 till today), Studies in violence and power, Nationalism Studies, Transformation Period (1990 - 2010)
- Page Range:469-737
- No. of Pages:269
- Keywords:Great Serbia project; Vojislav Šešelj; nationalism; nationalist propaganda; mass media;
- Summary/Abstract:Kako propaganda masovnih medija utiče na prihvatanje kolektivnog nasilja od strane običnih ljudi i njihovo učestvovanje u njemu i kako je Šešeljeva nacionalistička propaganda zagovarala i opravdavala prisilu i nasilje Srba protiv nesrba. Izveštaj veštaka pripremljen za Međunarodni krivični sud Ujedinjenih nacija za bivšu Jugoslaviju. Autor: dr Anthony Oberschall, počasni profesor sociologije na Univerzitetu Severna Karolina, Chapel Hill, Severna Karolina, SAD.
Ekspertski izveštaj tima za vojne analize za predmet IT-95-13
Ekspertski izveštaj tima za vojne analize za predmet IT-95-13
(Expert Report of the Military Analysis Team for IT-95-13 Case)
- Author(s):Reynaud Theunens
- Language:Serbian
- Subject(s):Military history, Transformation Period (1990 - 2010), Wars in Jugoslavia
- Page Range:738-1040
- No. of Pages:303
- Keywords:Republic of Serbia; armed forces; military analysis; ministry of defense; JNA; SFRJ; Vukovar; expert report;
- Summary/Abstract:Cilj ove studije je analiza uloge Operativne grupe Jug Oružanih snaga SFRJ (Gardijske motorizovane brigade i dodatne jedinice) tokom dejstava u Slavoniji, Baranji i zapadnom Sremu u cilju zauzimanja Vukovara, i nakon tih operacija (od septembra do 24. novembra 1991). - Dva su bitna aspekta ove analize. Prvo, u izveštaju se istražuje struktura oružanih snaga SFRJ, doktrina komande i kontrole (nad oružanim snagama i unutar njih), disciplina i ostali važni aspekti. Drugo, u izveštaju se analizira na koji način je Operativna grupa Jug oružanih snaga SFRJ u jesen 1991. izvodila operacije u Slavoniji, Baranji i zapadnom Sremu (i Vukovaru), uključujući odnose između Gardijske motorizovane brigade i drugih oružanih grupa koje su dejstvovale na vukovarskom području pre, za vreme i posle evakuacije vukovarske bolnice. - Da bi postigla svoj cilj na najefikasniji način, studija je podeljena na dve velike celine. Svaka ceklina se sastoji od više delova. Da bi se olakašalo čitanje, svaki deo počinje sažetim prikazom. Skraćenice su navedene i objašnjene posebno u Glosaru.
Helsinški odbor za ljudska prava u Srbiji o medijskom izveštavanju o procesu Vojislavu Šešelju u Hagu
Helsinški odbor za ljudska prava u Srbiji o medijskom izveštavanju o procesu Vojislavu Šešelju u Hagu
(Helsinki Committee for Human Rights in Serbia on Media Reporting About Vojislav Šešelj's Process in The Hague)
- Author(s):Author Not Specified
- Language:Serbian
- Subject(s):Law, Constitution, Jurisprudence, Media studies, Criminal Law, Communication studies, Transformation Period (1990 - 2010), Wars in Jugoslavia
- Page Range:1043-1061
- No. of Pages:19
- Keywords:Great Serbia project; Vojislav Šešelj; trial; Hague; media reporting;
- Summary/Abstract:Početak suđenja Vojislavu Šešelju u Haškom tribunalu (7. novembar 2007), u većini medija u Srbiji najavljivan je i iščekivan pre svega kao prvorazredni medijski događaj, spektakl, odličan performans u kome glavnu ulogu ima 'naš čovek" , uz to pravnik, i koji će, sasvim izvesno, uspešno da "privede pravdi" haške tužitelje. Šešelj je optužen za zločine nad Muslimanima i Hrvatima u Hrvatskoj, Vojvodini i BiH 1991-93, koji su počinjeni u okviru "zajedničkog zločinačkog poduhvata" čiji je cilj bilo trajno uklanjanje nesrba i stvaranje proširene srpske države. Adrenalin Šešelja, oslobođen nakon 4,5 godina iščekivanja suđenja i potom usmeren koliko na hašku sudnicu, toliko i na srpsku javnost, naišao je, sa retkim izuzecima, na dobrodošlicu medija u Srbiji koji su se (posebno tabloidi) nadmetali u variranju Šešeljevih "dosetki" i divljenju njegovoj "retorici". Suđenje Šešelju jeste, po svojoj prirodi, veliki medijski događaj i nije nerazumljivo što mu je dat veliki publicitet, ili što je na samom početku tog suđenja drugi program RTS-a bio najgledaniji (čak gledaniji od rialiti šoa "Veliki brat"), što su svi mediji zabeležili. Obaveza medija jeste da informiše javnost, ali je problem u tome što je izveštaje sa suđenja Šešelju, veliki deo štampe u Srbiji prenosila ili "ravno", bez objašnjenja i ograda od kvalifikacija koje je on iznosio na suđenju i bez podsećanja na ideologiju optuženog i njegove stranke (SRS), ili senzacionalistički, uz opremanje izveštaja tako da se sugeriše nadmoć Šešelja i inferiornost Tribunala. U domišljanju naslova, tabloidi su često koristili sportsku terminologiju u kojoj je Šešelj, naravno, pobednik.
Zaklanjanje iza istorije
Zaklanjanje iza istorije
(Sheltering Behind History)
- Author(s):Vladimir P. Petrović
- Language:Serbian
- Subject(s):Law, Constitution, Jurisprudence, Media studies, Criminal Law, Nationalism Studies, Transformation Period (1990 - 2010), Wars in Jugoslavia
- Page Range:1062-1064
- No. of Pages:3
- Keywords:Great Serbia project; Vojislav Šešelj; trial; Hague; media; RTS;
- Summary/Abstract:Suđenje Vojislavu Šešelju je počelo dvodnevnom razmenom uvodnih reči tužiteljke Kristine Dal i optuženog. Ovi višesatni monolozi, čija je funkcija da najave tok procesa, naznače pozicije strana i osvetle njihove strategije, prikazani su naposletku na Drugom programu RTS-a. Prvog dana snimak je pratilo, kažu, pola miliona ljudi, drugog nešto manje od četiri stotine hiljada. Ukoliko su ove procene tačne, biće da je suđenje pred ekrane privuklo četiri puta više građana Srbije nego što je potpisalo zahtev za njegovo direktno prenošenje. Teško je reći koliko su gledaoci zaista bili zakovani za televizore, a gotovo je nemoguće proceniti šta su pri tom mislili, osećali i saznali. Izvesno je, međutim, da je Vojislav Šešelj, osokoljen ovom publikom, nastojao da odgovori njenim očekivanjima. "Ja se obraćam publici u Srbiji", eksplicirao je pred sam početak suđenja. "A Zapad me uopšte ne interesuje. Sa Zapada je kroz vekove samo zlo dolazilo Srbiji."
Slučaj Jovana Dulovića: Zašto tužilaštvo Haškog suda maltretira novinara „Vremena“
Slučaj Jovana Dulovića: Zašto tužilaštvo Haškog suda maltretira novinara „Vremena“
(Jovan Dulović Case: Why is the Hague Tribunal Harassing the Journalist of "Vreme")
- Author(s):Tatjana Tagirov
- Language:Croatian
- Subject(s):Law, Constitution, Jurisprudence, Media studies, Criminal Law, Recent History (1900 till today), Transformation Period (1990 - 2010), Wars in Jugoslavia
- Page Range:1065-1070
- No. of Pages:6
- Keywords:Great Serbia project; Vojislav Šešelj; trial; Hague; media; "Vreme"; Jovan Dulović; journalist; testimony; ;
- Summary/Abstract:Naš novinar Jovan Dulović ima dugačku historiju pomaganja Haškom tribunalu i Haškom tužilaštvu u njihovom traganju za istinom o krvavim ratnim godinama u bivšoj Jugoslaviji: Vukovar, Lovas, Zvornik... Prvi kontakt s haškim istražiteljima – na njihovu inicijativu – uspostavljen je još 1992. godine, kad još nitko nije optužen za zločine u Vukovaru i Lovasu (još se ne spominje ni "vukovarska trojka", ni Slobodan Milošević koji će još godinama nakon toga biti "garant mira i stabilnosti na Balkanu"), zahvaljujući izvještajima koje je Dulović pisao s vukovarskog ratišta i tome što se početkom te godine saznalo za strašni masakr 200 hrvatskih ratnih zarobljenika na Ovčari kod Vukovara.
Prekid suđenja Vojislavu Šešelju: Moraćemo sami, kako znamo
Prekid suđenja Vojislavu Šešelju: Moraćemo sami, kako znamo
(Interruption of the Vojislav Šešelj Trial: We'll have to be on our own, however we know)
- Author(s):Tatjana Tagirov
- Language:Serbian
- Subject(s):Law, Constitution, Jurisprudence, Media studies, Criminal Law, Transformation Period (1990 - 2010), Wars in Jugoslavia
- Page Range:1071-1077
- No. of Pages:7
- Keywords:Great Serbia project; Vojislav Šešelj; trial interuption; Hague; media;
- Summary/Abstract:Nema nikoga tko se ovih dana u Srbiji nije zabrinuo zbog nedavne odluke da suđenje haškom optuženiku Vojislavu Šešelju pred Haškim tribunalom bude prekinuto na neodređeno vrijeme. Od predsjednice Vrhovnog suda Srbije Vide Petrović-Škero pa do osnivača i predsjednika Beogradskog centra za ljudska prava Vojina Dimitrijevića, svi su suglasni u ocjeni da je Šešelju narušeno pravo na suđenje u razumnom roku; u Sheveningenu je još od početka 2003, suđenje mu je počelo 7. novembra 2007, da bi – kako se čini – početkom 2009. zapalo u ćorsokak iz kojega je posve neizvjesno kada i kako će izaći.
Fijasko suđenja srpskom nacionalizmu
Fijasko suđenja srpskom nacionalizmu
(Fiasco trial of Serbian nationalism)
- Author(s):Ivana Janković, Ljiljana Smajlović
- Language:Serbian
- Subject(s):Law, Constitution, Jurisprudence, Criminal Law, Nationalism Studies, Transformation Period (1990 - 2010), Wars in Jugoslavia
- Page Range:1078-1087
- No. of Pages:10
- Keywords:Great Serbia project; Vojislav Šešelj; trial fiasco; nationalism;
- Summary/Abstract:Idućeg utorka, 24. februara, navršiće se tačno šest godina kako se predsednik Srpske radikalne stranke Vojislav Šešelj dobrovoljno predao Haškom tribunalu, pred kojim je optužen za zločine protiv čovečnosti i kršenje zakona i običaja rata. Njegov slučaj nije jedinstven samo po dužini njegovog boravka iza rešetaka pre nego što je proces otpočeo: on je i jedini optuženi čije je suđenje zvanično počinjalo dva puta 7. novembra 2007, kada su mu sudije posle štrajka glađu priznale pravo da se brani sam. Ujedno je i jedini okrivljeni u Hagu kog uglavnom terete zbog podsticanja drugih na zločine, što je i razlog da njegovi simpatizeri tvrde kako se Šešelju u Hagu sudi zbog „verbalnog delikta”, to jest „govora mržnje”. (U optužnici se, naime, Šešelj tereti „da je svojim govorima, izjavama, radnjama i/ili propustima doprineo da se kod izvršilaca stvori odluka da počine krivična dela”.)
Najteži posao u Srbiji
Najteži posao u Srbiji
(The Hardest Job in Serbia)
- Author(s):Zoran Ćirjaković
- Language:Serbian
- Subject(s):Law, Constitution, Jurisprudence, Media studies, Criminal Law, Communication studies, Recent History (1900 till today), Transformation Period (1990 - 2010), Wars in Jugoslavia
- Page Range:1088-1090
- No. of Pages:3
- Keywords:Great Serbia project; Vojislav Šešelj; trial; Hague; media; television; RTS;
- Summary/Abstract:Domaći scenaristi i dramaturzi, dobri đaci uglednih profesora, Filipa Davida, Nebojše Pajkića i Nenada Prokića, imaju jako težak zadatak – kako da napišu nešto bolje i zanimljivije od haške tragikomedije koju tri puta nedeljno možemo gledati na drugom programu RTS-a. Scenario za najbolji šou na televiziji piše grupa talentovanih amatera okupljenih u udruženju koje se zvanično zove “Tužilaštvo Međunarodnog krivičnog suda za bivšu Jugoslaviju”. Istina, izuzetan kvalitet njihovog teksta – to nije neki “spontani” rijaliti-šou, nalik “Velikom bratu”, ne primer, već preskupa, godinama pisana i pripremana produkcija – dolazi do izražaja zahvaljujući i do sada neotkrivenom daru jednog drugog amatera u svetu zabave, Vojislava Šešelja.
