Sistem alternativnih krivičnih sankcija u pravnom sistemu Republike Srbije
System of alternative criminal sanctions in the legal system of the Republic of Serbia

Author(s): Nikola Pantelić
Subject(s): Law, Constitution, Jurisprudence, Constitutional Law, Criminal Law, Public Law
Published by: Fondacija Centar za javno pravo
Keywords: Public law; constitution; criminal law; alternative criminal sanctions; legal system; Republic of Serbia;
Summary/Abstract: Kao što smo iz prethodnog dela našeg teksta mogli videti, srpski krivičnopravni sistem sadrži priličan broj sankcija i mera koje sudu i drugim službenim akterima krivičnog postupka stoje na raspolaganju kako bi na najadekvatniji način odgovorili na konkretno krivično delo. Pored odgovora društvene zajednice učiniocu krivičnog dela, sada se nastoji na najcelishodniji način zaštiti javni interes, kao i interes lica koje je oštećeno krivičnim delom, pa i interes okrivljenog i njegove porodice, što takođe predstavlja cilj alternativnih krivičnih sankcija. Alternativne krivične sankcije više nisu novina u pravnom sistemu Republike Srbije, ali njihova primena zavisi i od upućenosti u njihovo postojanje i njihove kapacitete. U tom smislu čini se da je neophodno na širi način promovisati ih i približiti u edukativnom smislu, kako akterima krivičnog postupka tako i građanstvu uopšte. Činjenica je da danas širu primenu ovih sankcija imamo samo kada je u pitanju upotreba instituta odlaganja krivičnog gonjenja, uslovne osude i kućnog zatvora, a razlog zbog koga je to tako upravo leži u činjenici o nedovoljnom poznavanju ove tematike već kod službenih aktera krivičnog postupka. Uključivanje širih društvenih kapaciteta i širenje zainteresovanosti za ovu temu moglo bi otkloniti i najčešći argument kritičkog pogleda na alternativne krivične sankcije, a koji se odnosi na selektivnu pravdu. Edukacija u pogledu primene alternativnih sankcija potrebna je i zbog praktičnog problema. Pravosudni organi, u želji da okončaju postupak, mogu često posegnuti za alternativnim sankcijama i na onim mestima gde je to protivprirodno, pa kućni zatvor mogu izricati uprkos mnogobrojnim efektivnim kaznama zatvora ili oportunitet uprkos mnogostrukoj osuđivanosti. Alternativne sankcije imaju prevashodni cilj da izvedu okrivljenog na “pravi put”, a ne dakle da se koriste kao instrument racionalizacije pravnog sistema (to bi mogla da bude “sekundarna nadležnost” alternativnih sankcija).

• Details
• Contents