A szociológia hármas válsága
Translation of the work "The triple crisis of sociology" by Iván Szelényi (2015)
More...We kindly inform you that, as long as the subject affiliation of our 300.000+ articles is in progress, you might get unsufficient or no results on your third level or second level search. In this case, please broaden your search criteria.
Translation of the work "The triple crisis of sociology" by Iván Szelényi (2015)
More...
Budući da Budimpeštanska škola nije poznata i problematizovana u toj meri da naslov raspolaže samorazumljivošću koja dalje razjašnjavanje čini izlišnim, i najpovršnijli ocrt njenog rada upućen je na pružanja nekakvog intelektualnog i povesnog rodoslovlja.
More...
Stil života je u današnjim društveniin naukama predmet mnogih teorijskih rasprava, a sve češće se javljaju i konkretna istraživanja. Tako se otvara jedno velikol istraživačko polje za predstavnike različitih društvenih nauka filosofe, ekonomiste, a posebno sociologe i psihologe, koji moralju mnogo činiti i uraditi da se ova kategorija teorijski odredi i formalizuje, poput nekih drugih socioloških kategorija. Stil života smatra se jednim od nejasnijih i neodređenih problema. On je povezan s ljudskom delatnošću i ponašanjem, a kao što znamo, »ponašanje« je predmet mnogih naučnih disciplina.
More...
Osnovna pogreška mnogih ustaljenih teorijskih pogleda i svakodnevnih ljudskih zdravorazumskim mnenja na fenomen malograđanstva sastoji se u tome što je on tretiran uglavnom en bloc, kao jedan konzistentni istorijsko-antropološko-psihološki kontingent. Ovakvoj pogrešci vodile su zajedničke karakteristike fenomena malograđanstva u različitim vremenima i okolnostima, koje su dozvoljavale teorijsku konstrukciju kontinuiteta njegovog razvoja, oslonjenu na ono što je fenomenološki zajedničko manifestovanje malograđanstva. Traganje za imanentnim karakteristikama ovoga fenomena, otkrivanje bitnijih razlika i razvojnih stupnjeva u različitim epohama u kontekstu ekonomske, sociološke i istorijske analize> zapostavljano je karakterističnom isključivošću kulturološke i psihološke analize kojoj je on podvrgavan. Radi se upravo o tome da tek jedan interdisciplinarni zahvat u tkivo ovoga fenomena može razlučiti njegove stupnjeve evolucije i otkriti istovremeno dejstvo imanentnih zakonitosti i spoljnih faktora koji ga oblikuju.
More...
"Umjetnost je stvar prošlosti", izjavio je Hegel otvarajući svoje predavanje o estetici. Goetheu nasuprot, kako podsjeća Maurice Blanchot... I on odmah prevodi i nijansira: " Umjetnost nije više u stanju nositi potrebu za apsolutnošću".
More...
Ovaj osvrt, daleko od toga da bude sistematičan ili iscrpan, ne daje jednu opću shemu i ne pokušava razviti definiciju fašizma. Prije bi se moglo reći da predlažem nekoliko mogućih linija napada, nekoliko pojedinačnih momenata koji ne moraju nužno konvergirati.
More...
Druga društva upoznala su mnoge Gloge: na rodenje I sredstvo, na dušu i telo, na istinito i lažno, na stvarnost i privid. Politička ekonomija sve ih je ograničila na jedan jedini: proizvodnju — ali onda je to bio grozan ulog, nesilje i nada jeste su prekomerni. Danas je to okončeno: sistem je ispreznio proizvodnju od svakog stvamog uioga. Ali korenitija istlna krči sebi put, i sam trijumf sistema jeste ono što omogučeve da se nazre taj osnovni ulog. Postaje čak moguče retrospektivno analizovati celu političku ekonomlju kao da nema ništa zajedničko s proizvodnjom. Kao ulog života i smrti. Slmbolični ulog.
More...
Poslednjlh godina problem konsensusa dobija sve značajnije mesto u tokovima društvene misli i posebno u istraživanjima činilaca i procesa društvene integracije, stabilnosti i legitimnosti. Ovi činioci u uslovima ekonomske krize i dinamIčnih promena u društvenim strukturama širom sveta postaju presudni faktori daljeg društvenog razvitka. Pojam konsensusa postaje prihvatIjiv analitički koncept ne samo u okvirima sociologije, čiji je osnivač, O. Kont (Comte), medu prvima I zapazio integrativnu moć »prečutnih sporazuma o vrednostima i ciljevima« kao fundamentalne armature koja oddava društvenu integraciju uprkos svim sukobima i protivrečnostima, već i u istraživanjima kulture, političkih procesa, komunikacija i svih drugih sfera globalnog društvenog sistema.
More...
Dijalog je nastao onda kada se Jedno udvojilo. »/ rastavi Bog svjetlost od tame. / svjetlost nazva Bog dana, a tamu nazva noć. I bi veče i bi jutro, dan prvi. »Udvajanje Jednog, kada je jednom otpočelo, više se nije zaustavijalo. To što se Jedno uhiljadostručilo, umilionilo, stvaralo je samo iluziju mnoštva, maju beskonačnosti. Uvek iznova događalo se samo i jedno udvajanje Jednog, dijalog. Razgovor natura naturans s naturom naturatom, makrokosmosa s mikrokosmosom, neba sa zemljom. I na zemlji razgovor se nastavio: između minerala i bilja, bilja i životinja, životinja i Čoveka, Adama, Adama Kadmona, prvog, celovitog Čoveka, stvorenog po obličju Đožjemu. »Po obličju Božijemu stvori ga; muško i žensko stvori /h« (zašto čas jednina, čas množina?). Ovako je u tzv. prvosvešteničkom izvoru Geneze. Već u drugom, jehovističkom izvoru, pred nama je druga varijanta stvaranja, po kojoj je najpre stvoren samo »čovjek od praha zemaljskog«, za koga Đog naknadno utvrđuje da »nije dobro da je čovjek sam...
More...
Autorova je želja da se pridruži promišljanju dijaloga sa stanovišta sopstvene vokacije, sa pozicije komunikologa. Jasno je da se o takvom predmetu teško može izreći novina, da se ne vredi truditi lovom na orginalnost iskaza. Jer, bilo bi to uzaludno, kao terati slikare svake nove generacije da ponovo izmišljaju boje, a ne da se koriste odavno iznađenim i poznatim. U tom smislu sve što sledi samo je posledica dijaloga s autoritetima pre nas, I dijaloga u sebi.
More...
Mada u potpunosti nije poznavao Marxova djela (jer su značajni radovi, kao što su Ekonomsko-filozofski rukopisi i Njemačka ideologija, bili nedostupni javnosti sve do 1927. i 1932. godine). Gramasci je svoja teorijska razmatranja o čovjeku sasvim približio Marxovim. Ova teorijska povezanost i intelektualna bliskost prisutne su u razmišljanjima o »ljudskoj prirodi«, o interakcijskom odnosu čovjeka i svijeta, subjekt-objektu, kao i u eksplikaciji odnosa teorije i prakse, objašnjenju načina transcendencije klasnog društva i ostvarenja moralno i intelektualno reformisanog društva.
More...
...Promjene na linija jačanja samoupravljanja, nacionalističke snage su doživjele kao gubitak svojih pozicija. Zbog toga su išle direktno na zaoštravanje međunacionalnih odnosa sa ciljem da tokove društvenog razvoja skrenu na puteve buržoarskog nacionalizma i birkokratskog centralizma.
More...
Ova se rasprava bavi predmetom znanja u najrazvijeniiim društvima. nazvali smo je »postmodernistička« po izrazu koji vodi poreklo sa američkog kontinenta, iz pera sociologa i kritičara, koji njime imenuju stanje u kulturi nastalo posle niza značajnih preobražaja, koji su uticali na promenu »pravila igre«, u nauci, književnosti i umetnosti, počev od kraja prošlog veka pa do danas.
More...
U jugoslovenskim sociološkim, pa i političkim opredeljenjima, kada se radi o omladini, polazi se od stavova da je omladina posebna velika društvena grupa koja se razlikuje po nekim svojim karakteristikama od drugih društvenih grupa i slojeva. Na toj osnovi se danas, iako se priznaje da je omladina u nas ipak slojevita društvena pojava, analiziraju sociološki pa i svi drugi aspekti jugoslovenske omladine. Mi polazimo, međutim, od stava da je takav pristup omladini moguć u doba slabih ili nepostojećih socijalnih napetosti - krize.
More...
Iskustva oktobarske revolucije i Lenjinovo delo afirmisali su bit socijalističke revoludje, koja se sastoji u radikakioj promeni ekonomskog i društvenog položaja radničke klase i svih proizvođaokih slojeva društva. Od ponižavanog i eksploatiranog objekta oni postaju osnovni istorijski subjekt i stvaratačka poluga izgradnje novih društveno-ekonomskih, političkih i duhovnih odnosa kojii oslobađaju čoveka i njegov rad svih oblika alijenacije.
More...
Prema »humanističkoj« struji u psihoanalizi, bolje bilo da je pio vodu nego sto se ogledao. Opet bih da se vratimo Ovidiju (i njegovon nečemu dragocenom, iako »divljem«, »hirovitam« prethodniku one psihoanalize koja ne haje za civilizacijske terapije i poznaje kobi želje u spekularnim vrtoglavicama. Dovitljivi pesnik, ravnajući se prema potrebama jednoga znanja koje će tek stolećima kasnije biti zasnovano, gotovo se povinujući tom budućem psihoanalitičkom znanju, umesno prekraja, naoko u sitnicama, izvornu mitsku povest.
More...
Đorba za novi međunarodni poredak na području informacija i komunikacija jedan je od strategijskih ciljeva pokreta r esvrstavanja. Ona predstavIja simbol ujedinjavanja i okvir za usaglašavanje praktičnih akcija uglavnom onog dela sveta koji označavamo kao nerazvijeri, ili nedovoljno razvijen. Dakle, ostvarivanjem tog cilja valja očekivati određeni boljitak za milijarde Ijudi, siromašnih i gladnih, i u mnogim vidovima hendikepiranih. Mada se borbom za ovu vrstu svetskog poretka teži korenitim promenama na području informacija, o njemu, o postavljenim ciljevima i trenutnom domašaju akcije relativno malo se govori i informiše. Ovaj strategijski cilj zemalja u razvoju je u senci ostala dva: borbe za demokratizaciju meć unarodnih političkih odnosa i borbe za novi međunarodni ekonomski poredak.
More...
Izgnanstvo je istovremeno neobično privlačna tema za razmišljanje i užasan doživljaj u ljudskom iskustvu. Ono je nezalečivi raskol između ljudskog bića i rodnog mesta, između sopstva i njegovog istinskog doma, koji stvara neprebrodivu ophrvanost tugom. Iako je istina da književnost i istorija sadrže junačke, romantične, slavne, pa čak i trijumfalne epizode iz života izgnanika, one nisu ništa više od pokušaja da se savlada sputanost osećajem otuđenja. Dostignuća u izgnanstvu se neprestano podrivaju gubitkom nečega što je zauvek ostavljeno za sobom.
More...
Savremeno društvo i savremene promene u društvu jasno utiču na senzibilitet i način izražavanja Andreja Tišme. Političko i socijalno okruženje, ratovi, socijalna beda, promene društvenih sistema, bolesti, totalni haos ”novog poretka” jasno ostavljaju utisak na njegove kratke forme videa. SAD kao vodeća zemlja ”novog svetskog poretka” imaju snažan uticaj na Tišmine video radove, a on kroz njih reaguje na duhovit način.
More...
