Gnostička hermeneutika u islamu s posebnim osvrtom na transcendentnu filozofiju Mula Sadre Širazija
Gnostic Hermeneutics of Islam, with Special Emphasis on the Transcendental Philosophy of Mulla Sadra Shirazi

Summary/Abstract: U svim periodima razvoja briljantne gnostičke baštine u islamu, mnogo se pisalo o ezoteričnim značenjima i tajnim dubinama Kurana i predanja. Brojni predstavnici muslimanske praktične i doktrinarne gnoze opširno su tumačili najprefinjenija učenja svetih religijskih tekstova koja su razotkrivali u svetlu svojih intuitivnih saznanja o stazi usavršavanja čovekove duše, odnosno o višnjim realnostima metafizičkih sfera postojanja. U ovom radu najpre određujemo osnovne istorijske kontekste i terminološke okvire procesa gnostičke hermeneutike u islamu, a nakon toga opsežno analiziramo najznačajnije ontološko-antropološke i metodološke principe tog procesa. Kako su spomenuti racionalni principi obrazloženi utemeljenim demonstrativno-filozofskim jezikom u školi transcendentne filozofije, kao najdominantnije tradicionalne filozofske škole u islamu, mi ćemo ovde primarno koristiti metodu detaljne analize sadržaja najuticajnijih dela slavnog utemeljivača te škole Mula Sadre Širazija. Pokazaćemo da ezoterične dubine kur'anskih primordijalnih poruka bivaju prepoznate na isti način na koji se ustanovljava postojanje mnogobrojnih udubljujućih sfera celokupnog univerzuma i čovekovog bića. Objasnićemo, takođe, da u procesu hermeneutičkog otkrivanja slojevitih tajni Kurana i predanja, muslimanski gnostici ne odbacuju egzoterična značenja kur'anskih poruka, već ta značenja produbljuju, oslobađaju od nepotrebnih ograničenja materijalnih formi i tako dospevaju do suštinskih tajni božjeg govora.

• Details
• Contents