SOCIETAS ET SCIENTIA, ЗБОРНИК НА ОХРИДСКАТА ШКОЛА НА ПРИРОДНОТО ПРАВО 2019-2021 ГОДИНА
SOCIETAS ET SCIENTIA, COLLECTION OF PAPERS OF OHRID SCHOOL OF NATURAL LAW 2019-2021
Contributor(s): Vlado Kambovski (Editor), Gordana Lažetić (Editor), Ana Pavlovska Daneva (Editor), Lazar Nanev (Editor), Elena Mujoska Trpevska (Editor), Konstantin Bitrakov (Editor)
Subject(s): Law, Constitution, Jurisprudence
Published by: Makedonska akademija na naukite i umetnostite
- Print-ISBN-13: 978-608-203-348-8
- Page Count: 222
- Publication Year: 2022
- Language: English, Macedonian
ENVIRONMENTAL JUSTICE AS THE MOST PROMISING PLATFORM FOR SOCIAL REFORMS
ENVIRONMENTAL JUSTICE AS THE MOST PROMISING PLATFORM FOR SOCIAL REFORMS
(ENVIRONMENTAL JUSTICE AS THE MOST PROMISING PLATFORM FOR SOCIAL REFORMS)
- Author(s):Vlado Kambovski
- Language:English
- Subject(s):Energy and Environmental Studies, Civil Society, Sociology
- Page Range:11-30
- No. of Pages:20
ЗДРАВА ЖИВОТНА СРЕДИНА И EKОЛОШКА ПРАВДА –РЕАЛНОСТ ИЛИ МИТ?
ЗДРАВА ЖИВОТНА СРЕДИНА И EKОЛОШКА ПРАВДА –РЕАЛНОСТ ИЛИ МИТ?
(HEALTHY ENVIRONMENT AND ECOLOGICAL JUSTICE- MYTH OR REALITY?)
- Author(s):Gordana Lažetić
- Language:Macedonian
- Subject(s):Law, Constitution, Jurisprudence, Energy and Environmental Studies, Political Ecology, Environmental interactions
- Page Range:31-60
- No. of Pages:30
- Keywords:environment; justice; nature; disasters; pollution; accountability; ECtHR; judicial protection; green criminology; green victimology
- Summary/Abstract:Starting from the dilemma contained in the title of the paper, from all that has been elaborarted, the conclusion is that pollution is a reality, but a healthy environment and effective judicial protection are still just a myth. The absence of a comprehensive legally binding instrument for environmental protection at the global level, which greatly contributes to non-compliance with legislation at the state level, underdeveloped monitoring and control mechanisms, directly leads to a lack of accountability of the states. Efforts to overcome many open issues and dilemmas have led some countries to introduce specific legislation on environmental liability, such as the German Environmental Liability Act (Umwelthaftungsgesetz) of 1990. The current situation in North Macedonia is devastating and it is quite justified for citizens or citizens’ associations to start submitting applications to the ECtHR in Strasbourg. Judicial protection will not be possible until the competencies are differentiated, which is necessary due to the constitutional nature of the right to a healthy environment. Different interpretations lead to the conclusion that it is necessary to have a model of Environmental lawsuit as action popularis for both the prevention of presumed damage and the damage already incurred, with pre-clarified criteria for causality and the evidence to be attached. Its introduction will also facilitate the plaintiffs in determining the merits of the lawsuit. The environmental lawsuit should be located in the civil court within the disputes over the fundamental rights and obligations of man and citizen, which will seek to establish a violation of law, not to establish facts.
(УПРАВНО) СУДСКА ЗАШТИТА НА ПРАВОТО НА КВАЛИТЕТЕН АМБИЕНТЕН ВОЗДУХ
(УПРАВНО) СУДСКА ЗАШТИТА НА ПРАВОТО НА КВАЛИТЕТЕН АМБИЕНТЕН ВОЗДУХ
((ADMINISTRATIVE) JUDICIAL PROTECTION OD THE RIGHT OF QUALITY AMBIENT AIR)
- Author(s):Ana Pavlovska Daneva, Konstantin Bitrakov
- Language:Macedonian
- Subject(s):Law, Constitution, Jurisprudence, Energy and Environmental Studies
- Page Range:61-79
- No. of Pages:19
- Keywords:quality ambient air; air protection plan; administrative dispute; administrative judicial protection
- Summary/Abstract:Не постои потреба особено да се елаборира дека правото на (дишење) квалитетен амбиентен воздух претставува едно од фундаменталните човекови права. Евидентно, правото на квалитетен амбиентен воздух тангира и бројни други човекови права. Тука особено би се издвоиле правото на живот и правото на чување и унапредување на сопственото здравје. Како такво, правото на квалитетен амбиентен воздух имплицира повеќе обврски за државите. Односно, државите мораат да преземаат извесни дејствија со цел индивидуите ефективно да го уживаат правото на квалитетен воздух. Овие обврски ги сумира Специјалниот известувач за човековите праваи животната средина на Обединетите нации во својот извештај A/HRC/40/55. Помеѓу нив се јавува и обврската за развој, усвојување и спроведување на планови за зашита на воздухот. Ваква обврска е предвидена во Законот за квалитетот на амбиентниот воздух на Република Северна Македонија. Сепак, практиката покажува планови за заштита на амбиентниот воздух не се донесуваат (што значи дека, сосема логично, не се ни спроведуваат). Оттука, во овој труд се поставува прашањето – дали граѓаните на Република Северна Македонија имаат на располагање судска заштита во случај кога јавните органи не ги исполнуваат своите законски обврски, односно не донесуваат планови за зашти та на амбиентниот воздух? Основната хипотеза, пак, е дека судската заштита може да ја пружаат управните судови во управен спор. На таа линија се и компаративните примери понудени во текстот.
ПРАВНИ ИНСТРУМЕНТИ ЗА ЗАШТИТА НА ЖИВОТНАТА СРЕДИНА
ПРАВНИ ИНСТРУМЕНТИ ЗА ЗАШТИТА НА ЖИВОТНАТА СРЕДИНА
(LEGAL INSTRUMENTS FOR ENVIORMENTAL PROTECTION)
- Author(s):Elena Mujoska Trpevska
- Language:Macedonian
- Subject(s):Law, Constitution, Jurisprudence, Energy and Environmental Studies
- Page Range:80-106
- No. of Pages:27
- Keywords:Environment; legal instruments; protection and promotion; climate system
- Summary/Abstract:Providing conditions for environmental protection and improvement in order to exercise citizens’ right to a healthy environment are measures and activities of public interest, and the Republic of Northern Macedonia, municipalities, the city of Skopje, and municipalities in the city of Skopje, as well as all legal entities and individuals, are responsible for their realization and respect. In the areas of environment, biodiversity, and other natural resources, as well as the protection of the ozone layer and the protection from the negative impact on the climate system, all entities are responsible for the protection and promotion of the quality and condition of the environment, i.e. soil, water, and air; in the areas of environment, biodiversity, and other natural resources, as well as the protection of the ozone layer and the protection from the negative impact of man on the climate system. In the Republic of North Macedonia there are numerous laws and regulations that cover almost all aspects of the environment, although some of them are assessed as outdated and inappropriate for the current situation in the country. Another general weakness of the legal framework for the environment is the lack of its implementation as a result of the institutional division of the state bodies responsible for implementation, the insufficient staff and technical resources in the administration and inspection services at the local level. All environmental legislation is under review. Despite the ongoing process of adopting new laws or amending existing laws on specific areas of environmental protection, many questions remain open in key areas and strategic goals and policies, further in terms of timeliness in the adoption of bylaws governing aspects of environment, financing, environmental awareness and public participation, waste management, air quality control, water management, industry and spatial planning.
ПРЕДИЗВИЦИ НА РЕФОРМИТЕ ВО ЈАВНИОТ СЕКТОР
ПРЕДИЗВИЦИ НА РЕФОРМИТЕ ВО ЈАВНИОТ СЕКТОР
(CHALLENGES OF REFORMS IN THE PUBLIC SECTOR)
- Author(s):Borče Davitkovski
- Language:Macedonian
- Subject(s):Law, Constitution, Jurisprudence, Public Administration, Public Law
- Page Range:108-115
- No. of Pages:8
CHANGE MANAGEMENT IN EDUCATION: EXAMPLES FROM BULGARIA
CHANGE MANAGEMENT IN EDUCATION: EXAMPLES FROM BULGARIA
(CHANGE MANAGEMENT IN EDUCATION: EXAMPLES FROM BULGARIA)
- Author(s):Rumiana Jeleva
- Language:English
- Subject(s):Education
- Page Range:116-128
- No. of Pages:13
ИКОНОГРАФИЈАТА КУЛТУРЕН ФЕНОМЕН ЗА ПОЛИТИЧКИ МАНИПУЛАЦИИ
ИКОНОГРАФИЈАТА КУЛТУРЕН ФЕНОМЕН ЗА ПОЛИТИЧКИ МАНИПУЛАЦИИ
(ICONOGRAPHY AS CULTURAL PHENOMENON FOR POLITICAL MANIPULATIONS)
- Author(s):Nano Ružin
- Language:Macedonian
- Subject(s):Sociology, Sociology of Religion
- Page Range:129-154
- No. of Pages:26
- Keywords:iconography; propaganda; manipulation
- Summary/Abstract:Јазиците, религиите, обичаите, легендите, митовите, општествената организација на групата, се културни и цивилизациски особини што го збогатуваат и го диверзификуваат општеството. Секоја група, ентитет, етникум што живее и функционира на одреден простор, од колено на колено ги пренесува автохтоните вредности, симболи, идеи, тотеми, божества, митови преку уметноста, пишуваниот збор, народното творештво, сопствениот јазик. На тој начин се создава верувањето и идентификацијата со сопствените иконографии.
LA LIBERTA DELLA FEDE, DI COSCIENZA E DEL SENTIMENTO RELIGIOSO NELL’DIRITTO PENALE ALBANESE
LA LIBERTA DELLA FEDE, DI COSCIENZA E DEL SENTIMENTO RELIGIOSO NELL’DIRITTO PENALE ALBANESE
(THE FREEDOM OF FAITH, CONSCIENCE AND RELIGIOUS SENTIMENT IN ALBANIAN CRIMINAL LAW)
- Author(s):Altin Shegani
- Language:Italian
- Subject(s):Law, Constitution, Jurisprudence, Theology and Religion
- Page Range:155-176
- No. of Pages:22
ЧОВЕЧКИ РЕСУРСИ И НИВНО УПРАВУВАЊЕ ВО ЈАВНИОТ СЕКТОР ВО РЕПУБЛИКА СЕВЕРНА МАКЕДОНИЈА
ЧОВЕЧКИ РЕСУРСИ И НИВНО УПРАВУВАЊЕ ВО ЈАВНИОТ СЕКТОР ВО РЕПУБЛИКА СЕВЕРНА МАКЕДОНИЈА
(HUMAN RESOURCES AND THEIR PUBLIC SECTOR MENAGMENT IN THE REPUBLIC OF NORTH MACEDONIA)
- Author(s):Izet Zekiri, Brikend Zekiri
- Language:Macedonian
- Subject(s):Business Economy / Management, Human Resources in Economy
- Page Range:177-202
- No. of Pages:26
УПОТРЕБАТА НА НЕЗАКОНСКО ПРИБАВЕНИ ДОКАЗИ ВО КАЗНЕНАТА ПОСТАПКА
УПОТРЕБАТА НА НЕЗАКОНСКО ПРИБАВЕНИ ДОКАЗИ ВО КАЗНЕНАТА ПОСТАПКА
(THE USE OF ILLEGALY OBTAINED EVIDENCE IN THE CRIMINAL PROCEEDINGS)
- Author(s):Besa Arifi
- Language:Macedonian
- Subject(s):Law, Constitution, Jurisprudence, Criminal Law
- Page Range:203-217
- No. of Pages:15
- Keywords:illegally obtained evidence; criminal proceedings; human rights
- Summary/Abstract:Во февруари 2015 година во Република Северна Македонија (РСМ) започна процесот на објавување на незаконско прислушуваните разговори. Разговорите открија информации за одредена програма на тајно прислушување водена од тајните служби уште од 2008 година. Првостепената пресуда во случајот „Таргет-тврдина“ кој беше покренат од Специјалното јавно обвинителство кое беше основано токму за да ги гони кривичните дела во врска со и кои произлегуваат од процесот на незаконитото прислушување, воспостави дека тогашната Управа за безбедност и контраразузнавање (УБК) го спроведувало незаконското прислушување на повеќе од 20 000 граѓани, новинари, актвисти на невладиниот сектор, членови на опозицијата и владини функционери. Целиот процес обелодени информации за можни коруптивни случаи, злоупотреба на власта, кривични дела од изборен криминал и организиран криминал. Судските постапки кои се спроведоа и се спроведуваат во однос на делата кои се поврзуваат со незаконски прислушуваните разговори отворија дебата во врска со употребата на незаконски прибавените докази во судската постапка. Во тоа време, првостепениот кривичен суд ги отврли прислушуваните разговори како докази и одлучи дека истите може да се користат само како индиции. Апелациониот суд одлучи дека сепак тие разговори може да се користат како докази. Врховниот суд имаше намера да дискутира на ова прашање во општа седница, која подоцна беше одложена. Овој труд ќе се осврне на домашната и меѓународна судска практика во однос на употребата на незаконско стекнатите докази во казнената постапка.