0.00 €
This is a courageous book, in which the author indicts a large portion of her society, and most especially politicians, for aggressive nationalism. This, she argues, has been the main reason both for the wars of 1991–99 and for the continued volatility which characterizes Serbian political life. This is also a work of passion, reflecting simultaneously a deep sadness about the decisions and actions taken by Serbian political figures over a period of more than a century, and a determination on her part to work for a better future for Serbia. Biserko has many admirers but, inevitably, she also has foes, and has been attacked at times in the local nationalist press.
More...
Keywords: Serbia; 2003; politics; Zoran Djindjic assassination; Orthodox church; military; police; economy; social rights; reform of educational system; media; national minority; Vojvodina; Sandžak; inter-ethnic relations;
Ubistvo premijera Zorana Đinđića obeležilo je ne samo celu 2003. godinu, već će, sudeći po razvoju situacije u Srbiji, predstavljati istorijsko raskršće za Srbiju: za ili protiv Evrope. Ubistvom reformskog premijera, ne samo da su zaustavljene reforme i prekinuta saradnja sa Haškim tribunalom, već je otvoren put radikalizaciji Srbije, što su potvrdili i vanredni parlamentarni izbori. Nesposobnost i nespremnost DOS da napravi diskontinuitet sa Miloševićevim politikom, posebno ratnom, otvorilo je put restauraciji regime anciene i ubedljivoj pobedi njegovih predstavnika na vanrednim parlamentarnim izborima. Od ubistva premijera Zorana Đinđića do parlamentarnih izbora ostvareni su skoro u celosti ciljevi puzećeg puča, uprkos pokušaju međunarodne zajednice da održi kurs reformi kroz, pre svega, prijem SCG u članstvo Saveta Evrope već tokom vanrednog stanja. Sve aktivnosti ujedinjenih snaga (cela opozicija, većina nevladinih organizacija i medija) bile su usmerene na obaranje vlade i njenu kompromitaciju. Na izborima su pobedile one snage koje su zbog rešavanja "nacionalnog pitanja" odlagale tranziciju i demokratizaciju društva. Zbog istrošenosti i poraza nacionalnog projekta, kao i zbog sprečavanja stvaranja alternative, konzervativna srpska elita našla je novi oslonac populističke politike u produkciji afera i skandala. Njihov cilj nisu bile ekonomske reforme već diskvalifikacija protivnika, što je potpuno devalviralo stvarnu borbu protiv korupcije, kao i same reforme. Pobeda SRS i DSS garancija je da će se kurs nastaviti, što se prelama preko debate o novom ustavu, rešavanju kosovskog i vojvođanskog pitanja, saradnji sa Haškim tribunalom, odnosu prema državnoj zajednici i odbijanju suočavanja sa neposrednom prošlošću. Radikalizacija politike u Beogradu dodatno destabilizije, ne samo zemlju, već i ceo region.
More...
Keywords: prison reform monitoring; Niš; Sremska Mitrovica; Zabela; Požarevac; Valjevo; prison hospital; living conditions; health care; treatment; Kragujevac; Belgrade; Subotica; Sombor; Zrenjanin; Novi Sad; Smederevo; Pančevo;
The Helsinki Committee for Human Rights in Serbia (HCS) continued monitoring the prison system reforms in 2015, i.e. the reform of the institutions for the enforcement of criminal sanctions in Serbia. The project entitled "Continued monitoring of the prison system reforms" was supported by the Civil Rights Defenders. Visits to the institutions for the enforcement of criminal sanctions and offices for alternative sanctions were accomplished with the permission and support of the Ministry of Justice and the Directorate for Enforcement of Criminal Sanctions, while the visits to the detainment units were accomplished with the license and support of the presidents of higher courts with jurisdictions over the territory in which they are located. The expert team performing the monitoring of the institutions for the enforcement of criminal sanctions comprised the lawyers from the Helsinki Committee, Ljiljana Palibrk and Jelena Mirkov, full-time professor at the Faculty of Special Education and Rehabilitation Dr Zoran Ilić and a specialist of general practice medicine, Dr Aleksandra Bezarević. During the project that took part in the second half of the 2014, the Helsinki Committee team visited six institutions in the competence of the Directorate for Enforcement of Criminal Sanctions at the Ministry of Justice: five penitentiaries (in Niš, Sremska Mitrovica, Zabela, Požarevac and Valjevo) and Special Prison Hospital in Belgrade. In addition, Offices for Alternative Sanctions in these cities were also visited. The continuation of the project in 2015 encompassed visits to seven district prisons in Subotica, Kragujevac, Belgrade, Zrenjanin, Novi Sad, Smederevo and Pančevo and two visits to penitentiaries in Sombor and Padinska Skela. In 2015, the Helsinki Committee team also visited six offices for alternative sanctions in Subotica, Sombor, Kragujevac, Novi Sad, Smederevo and Pančevo.
More...
Keywords: military; politics; inter-ethnic relation; war; peace and conflict studies; security; NATO bombing; 1990's; Kosovo; Serbia; Montenegro;
If history teaches us what life is all about, and this is true, then books are testimonies assisting history to show to the next generations where we are and why we have made mistakes instructing us not to stumble twice upon the same obstacle. "Military Secret" is a testimony which came to existence by a concurrence of peculiar circumstances and thanks to my own aspiration to expose entirely and at any cost the position and the role of the top military brass in preservation of an insane regime, alien to both the Serbs and the Montenegrins, at the beginning of the 21st century. Having been drawn into the games of big security services, dragged out of anonymity and motivated by my personal hardships and suffering, but also thanks to good people from the military and the police, I was in a position, amongst other things, owing to kindness of other people, to influence, perhaps, certain currents of history in, judging by everything, now former Yugoslavia. I am aware of the fact that the state is grateful to an individual only while it needs him/her.
More...
Keywords: military judiciary; Goran Matić; elections; politics; regime; military TV channel; Slobodan Milošević; Vojislav Koštunica; military court;
If we assume that history teaches us about life - which indeed it does - then the testimony contained in this book should help history to explain to the succeeding generations where we stand now and why we erred, at the same time warning them not to trip over the same stone again. Military Secret is a testimony born of a strange conjuncture of historical circumstances and my desire to expose fully and at all costs the place and role of the military leadership in maintaining, at the beginning of the 21st century, a sick regime uncharacteristic of both Serbs and Montenegrins. Having been drawn into the games of big services and dragged out of anonymity, as well as subjected to a personal ordeal, I have tried, drawing on the services of honest people in the Army and the police and encouraged by the generosity of others, to throw light on the course of historical events in the former Yugoslavia. Bearing in mind the fact that the individual has the gratitude of the state only as long as he is needed, and having no desire for revenge or any remorse for what I did, I shall try in the succeeding pages to give my own account of my persecution at the hands of the regime and to present authentic evidence about how certain politicians and generals abused their office and rank to the detriment of the people to which they belong.
More...
Keywords: stereotype; organic nation; religion or language; nationalism; Serbia; ethnicity; war; international relations; politics;
Dvadeseti vek je zatvorio krug balkanskih nacionalizama. Pri tom ne podrazumevam nikakav ciklični tok istorijskih zbivanja, već, naprotiv, jedno neizgrađeno, atavističko i nezrelo stremljenje, koje je samo sticajem političkih okolnosti i mnogostrukih uticaja isklizavalo iz ušančene matrice i povremeno se pretvaralo u kratkotrajni napredak ili, češće, privid napretka.To što Srbija ulazi u XXI vek sa pozicija sličnijih kraju XIX nego čitavom XX veku, možda će novi romantičari oceniti kao propušteno vreme, nacionalni radnici kao vraćanje na izvorni nacionalni kolosek, ali racionalni stav bi, ipak, najpre morao da glasi, da nikakav tehnološki progres, moderne ideologije i knjiška obaveštenost, ne mogu trajno da znače progres ako se mitska svest održava kao poželjno obeležje “nacionalnog bića”, državni interes svodi na staru, davno prevaziđenu frazu iz zaboravljene pa obnovljene bajke, a istorija doživljava kao “patriotska” nauka, koju čine ili suva, selektivno birana fakta ili “prepoznavanje” znakova sadašnjosti u dubokoj prošlosti.
More...
Keywords: Serbia; politics; "Politika"; newspaper; radio; television; media; nationalism; ideology; populism;
Dvadeset četvrtog januara 2004. godine najstarije novine na ovim prostorima zabilježiće impozantan jubilej - čitav jedan vijek postojanja. Doživjeti to u tako burnim vremenima u kojima mi živimo pravi je podvig za jednu novinu. Jer, u zemlji u kojoj se to dešava u tome vijeku gotovo ništa nije više onako kako je bilo kada je nastala POLITIKA. Ni država, ni politika, ni ekonomija, ni granice - pa ni ljudi. Novina POLITIKA je, međutim, uspjela da nakon svega očuva ime, tradiciju, pa čak i oblik slova svoga zaglavlja. Mijenjalo se, naravno, iznutra mnogo šta: organizaciono i tehnički, pa i sadržajno. Umjesto jednih novina u njoj su nastajale lepeze raznovrsnih izdanja: večernjih, nedjeljnih, mjesečnih - za najmlađe i za odrasle. Bilo ih je: političkih, zabavnih, poučnih, porodičnih, sportskih, svakakvih. U svakom od tih posebnih izdanja nalazilo se, pored osobenog, i matično ime kuće: POLITIKA. A ona je izrastala u najveći novinski koncern u zemlji koji je, pored novina, stvorio i sopstvene elektronske medije: radio i televiziju.
More...
Keywords: history; identity; ideology; globalization; politics; fascism; socialism; The Black Book of Communism; totalitarianism; 20th century;
Krajem XX veka duboko se izmenilo gledanje država, etničkih i socijalnih grupa na vlastitu prošlost. Nestanak hladnog rata snažno je ubrzao ovaj proces. Promene su različite: odbacuju se ranije službene verzije istorije, rehabilituju se prećutane strane istorije, oživljava kult "korena", menja se kultura sećanja, prevladavanje prošlosti iznova se pravno reguliše itd. Francuski istoričar P. Nora smatra da je došlo do "ubrzavanja istorije", jer kontinuirane i trajne pojave više to nisu, već su na delu promene koje teku sve brže. To je snažno uticalo na sećanje. Idejni preokret razbio je jedinstvo istorijskog vremena, tj. vezu koja je spajala sadašnjost sa prošlošću i budućnošću. Ovo jedinstvo počivalo je na ubedjenju da društvo, nacija ili grupa stvaraju budućnost tako što odredjuju šta treba zadržati iz prošlosti što bi dalo smisao sadašnjosti. To je bio ujedinjujući elemenat. Današnja neizvesnost oko budućnosti takodje nameće sadašnjici odredjenu vrstu obaveze da se seća. Trijumfalistički je obznanjen slom istorije koja nam je bila bliska, a koja je opterećivala sadašnjicu sa imperativom "obaveznog sećanja". Ubrzavanje promena izazvalo je dramatično pomeranje celokupne prošlosti na distancu, kao da smo od nje odsečeni, stvarajući utisak "sveta koji smo izgubili". Sadašnjost je postala sumnjiva zbog naglo iskonstruisane vlastite istorijske svesti, koja počiva na novim sećanjima. Pored ubrzanja na delu je i "demokratizacija istorije" (Nora 1999). Krupne idejne promene pokrenute su složenim tektonskim društvenopolitičkim i ideološkim preokretima krajem XX veka. Ova knjiga bavi se samo delom idejnih promena koje se tiču izmenjenog vidjenja istorije.
More...
Keywords: antisemitism; Nikolaj Velimirović; bishop; Serbia; Orthodoxy; nationalism; Jewry; identity; social construction; social memory; forgetting; collective memory;
Poslednjih godina je me đu istoričarima, sociolozima, politikolozima i psiholozima poraslo interesovanje za temu 'kolektivnog sećanja' (Misztal, 2003; Kansteiner, 2002; Olick, 1999; Wertsch, 2002; IrwinZarecka, 1994; Maier, 1997; Middleton i Edwards, 1992). Uprkos tome što su tačno značenje i obuhvatnost termina kao što su ’kolektivno sećanje’, ’društveno sećanje’, ’društveno pamćenje’, ’nacionalno’ i ’javno’ pamćenje itd. i dalje predmet rasprave (Wood, 1999), čini se da se stručnjaci slažu bar u jednom: kolektivne, često sporne, predstave o prošlosti koje povlače granice izme đu društvenih grupa, i predstavljaju sastavni deo društvenog identiteta, zaslužuju detaljno naučno proučavanje. Mnoštvo radikalnih promena u prikazivanju prošlosti koje su pratile, a ne retko i same bile deo postkomunističke tranzicije u Istočnoj Evropi, doprinele su da se u poslednjih dvadesetak godina obnovi interesovanje za kolektivno sećanje (Todorova, 2004; Muller, 2002; Wertch, 2002, Jedlicki, 1999). Pad komunizma u regionu propraćen je opsežnim preispitivanjem istorije u nameri da se opovrgnu komunistička tumačenja prošlosti koja su dominirala nacionalnim istoriografijama i kolektivnim pamćenjem od kraja II svetskog rata.
More...
Keywords: Serbia; modernization; 19th and 20th century; patriarchy; nationalism; tradition; elite; East and West; politics; ideology; Milan Piroćanac; violence; development of Serbian state;
Ogledi koji čine sadržaj ove knjige nastali su u proteklih dvadeset pet godina kao rezultat mojih istraživanja srpske države i društva. Najveći broj ogleda objavljen je u zbornicima sa naučnih skupova ili u tematskim zbornicima, u istorijskim časopisima ili kao uvod u kritička izdanja istorijskih izvora koja sam priredila. Manji je broj ogleda koji se prvi put objavljuju u ovoj knjizi: kao osnova za njih poslužila su naučna predavanja koja sam održala u pomenutom razdoblju. Tri ogleda predstavljaju moje osvrte na dve biografije i jednu autobiografiju. Uvrstila sam ih u ovu knjigu primarno zato što oni upotpunjuju sliku o srpskoj intelektualnoj eliti, kojoj je u knjizi posvećeno jedno poglavlje. Ali i zato što je njihovo objavljivanje rezultat isključivo nesebičnog ličnog pregalaštva Ljiljane Vuletić i Aleksandra Lebla.
More...
Keywords: Serbia; political pluralism; political power; Parliament; intellectual opportunism; liberalism; ideology; democracy; political party;
Politička pluralizacija u Srbiji, započeta ustavno-pravno 1990. g., predstavlja specifičnu sliku političkog pluralističkog života u postkomunističkom društvu. Ona se razlikuje od političke pluralizacije u drugim državama komunističkog bloka, posebno od istog procesa u drugim republikama bivše Jugoslavije. U čemu je ta specifičnost? Da bismo odgovorili na ovo pitanje, treba da se podsetimo na period donošenja famoznog Ustava iz 1974.g. Deo aktivne komunističke strukture i većina elitne, kako se verovalo, srpske inteligencije dočekali su i doživeli ovaj najviši pravni akt kao dokument kojim se podrivaju državni temelji Srbije, pa i Jugoslavije, suprotno delu političkih i intelektualnih struktura koji ga je usvojio kao mogućnost prihvatljivog regulisanja odnosa među narodima i nacionalnim manjinama u Jugoslaviji. Ovo racionalno stanovište nije zaustavilo, prvo prigušenu a kasnije sve glasniju, kampanju nacionalističke srpske inteligencije u Akademiji nauka, Udruženju književnika Srbije, političko-partijskim institucijama i institutima i na raznim političkim i kulturnim tribinama.
More...
Keywords: feminism; ethics; woman; politics; public life; conference reports; feminist movement; philosophical and literary works; reviews; Plato; Euripides; Aeschylus;
Izborom tekstova dr Ksenije Atanasijević Etika feminizma obuhvaćeni su oni njeni radovi u kojima se ona bavila temom žene. Već na prvi pogled pada u oči da je Ksenija Atanasijević napisala mnogo takvih tekstova, u raznim žanrovskim oblicima i u veoma širokom tematskom okviru. Pisala je o: filozofiji feminizma; tretmanu žene u filozofskim i literarnim delima; zatim o stvaralaštvu žena, životima istaknutih žena i njihovim dostignućima; feministima i antifeministkinjama; borbi žena da ostvare politička, ekonomska i socijalna prava; organizacijama žena kod nas i u inostranstvu; bliskosti feminističke i pacifističke ideologije. Uz to, napisala je niz prikaza i ocena domaćih i stranih knjiga o ženi i feminizmu, kao i knjiga koje su napisale žene. Ovi tekstovi su publikovani u intervalu od 1923. godine, kad u časopisu Ženski pokret izlazi njena prva studija koja eksplicitno ima za temu ženu — “O emancipaciji žena kod Platona” —, do 1959. godine, kad je u listu Republika izašao prikaz “80–godišnjica smrti Žorž Sandove”. Osim toga, i u svojim drugim tekstovima o filozofskim i književnim ili teorijskim temama, na primer u studijama o lirskom filozofiranju Rabindranata Tagore i filozofiji Božidara Kneževića, Ksenija Atanasijević, kad za to ima povoda, ne zaobilazi temu žene. Bezmalo, tokom celog svog bogatog, plodnog i raznovrsnog stvaranja naša najveća filozofkinja, naprestano je pisala o ženi i ženskoj sudbini.
More...
Keywords: Serbia; from 19th to 21st century; constitution; parliamentarianism; socialism; radicalism; liberalism; conservatism; modern society; position of woman; Yugoslavia; Serbian Orthodoxy Church; political history; social history; Montenegro; Srebrenica;
Događa se da neki stvaraoci u nauci dobiju još za života izabrana i sabrana dela. Nekima se to dogodi vrlo pozno, a nekima nikada. Delo onih stvaralaca koje smrt pokosi u naponu snage, kada njihovo delo još nije fizički doseglo obim izabranih i sabranih dela, najčešće ostane rasuto i bez uvida u njegovu celinu, biva čitano parcijalno, samo iz profesionalnih potreba, u vrlo uskom krugu posvećenih. Više razloga deluje na odnos jedne kulture, jedne naučne zajednice, prema pojedinačnom udelu u njoj. Ima, dakako, efemernih rezultata, i što je kultura bogatija, margina je zbog oštrijih kriterija veća. Ima i nemara, ali i profesionalnog egoizma, lične surevnjivosti i taštine, često u kombinaciji sa manjom ili većom pozicijom u društvenoj moći. Međutim, postoji i spontana, samopodrazumevajuća marginalizacija određenog stvaralaštva. Ona potiče iz dugotrajne koncentracije na zadate ciljeve kakvi su, najpre za usmenu istoriju a zatim i za srpsku istoriografiju, bez sumnje bili i ostali – oslobođenje i ujedinjenje srpskog naroda u jednu državu. Iz perspektive nacionalne ideologije, monističko mišljenje o istoriji naroda predstavlja conditio sine qua non ostvarenja pomenutih ciljeva. Samim tim, odstupanje od njega je izdaja a najmanje što njemu sleduje je zaborav.
More...
Keywords: Serbia; political power; Serbo-Croatian conflict; politics; history; Russians; Srebrenica; war; 1980's; 1990's;
Pred čitaocem je posthumna knjiga Ivana Đurića Vlast, opozicija, alternativa. Naslov, koji ne potiče od autora već od priređivača knjige, sažima njen sadržaj: u središtu su pomenuti fenomeni u Srbiji u poslednje dve, prelomne, decenije XX veka. Običan za knjigu univerzitetskog profesora u Beogradu, Parizu, ili bilo gde, naslov knjige, odnosno njen sadržaj, neobičan je svuda za istoričara – vizantologa.1 Međutim, u istoriji srpske intelektualne elite, kojoj pripada i Ivan Đurić, ova neobičnost je više pravilo nego izuzetak. Odrastao u porodici sa više univerzitetskih profesora, školovan u najdužem razdoblju mira u novijoj istoriji Srbije, sa jasno ispoljenim talentom, koji mu je, uz sve ostalo, otvarao put u uspešnu akademsku karijeru – Ivan Đurić je bio i savremenik kraja jedne ideologije i na njoj zasnovanog monističkog političkog sistema, kao i kraja nekolikih socijalističkih država: među njima i vlastite države, Jugoslavije.
More...
Keywords: fascism; ideology; politics; law; racial theory; antisemitism; persecution of Jews; propaganda; science and art; religion; social politics; foreign policy; anti-fascism;
Stanovišta o novim političkim pokretima i idejama, a to se posebno odnosi na fašizam, zastupana pre nego što su se ispoljile sve posledice njegovog delovanja, višestruko su značajna. Iako mogu danas da izgledaju anahrona, ona pružaju odgovor na pitanje da li je postojala kultura razumevanja i predviñanja, odnosno, da li je svest o značaju odreñenih zbivanja vodila ispravnom zaključivanju o mogućim posledicama ili je, prateći ideološke želje savremenika, vodila zaključcima manje ili više udaljenim od realnosti. Pokazuju i sa kakvim je predznanjima šira javnost dočekivala prelomna zbivanja, a mogu i da ukažu na razloge dijametralno suprotnih aktivizacija pojedinaca i grupa u njima. Isti istorijski kontekst je tridesetih godina stvarao dijametralno različite tekstove. Ono što u metodološkom smislu može biti ograničavajući faktor kod ocenjivanja vrednosti jednog izvora, sama činjenica da je tekst pisan sa namerom da odmah bude i dostupan javnosti, što znači da je sadržavao upravo ono što je u tom trenutku za autora bilo poželjno viñenje, u analizi koju zanimaju upravo stavovi savremenika ima najveću vrednost. Zato se razlika izmeñu tekstova nastalih u istom kontekstu ne može objasniti nepoznavanjem „činjenica“ već suprotnom vizurom iz koje su posmatrane, a koja je uslovljena različitim ideološkim načelima koja su autore vodila. U tom smislu, tekstovi savremenika o zbivanjima koja su u toku i sami se moraju posmatrati kao „delovi procesa“ 7 koji se analizira.
More...
Keywords: fascism; Yugoslavia; 1939-1941; racial theory; anthropology; racism; Jewry; migrants; anti-communism; nationalism;
U kontekstu naglog uspona fašizma u Evropi i njegove pobede u pojedinim zemljama, jedno od pitanja koje se postavljalo u beogradskoj javnosti, odnosilo se na mogućnosti njegove pojave i u Jugoslaviji, i u skladu sa tim, na analize uslova koji u zemlji postoje za eventualni razmah fašističkih ideja. Nasuprot dominantnom stavu da u zemlji nema fašističkih pokreta, levičari su registrovali njihovo prisustvo, posebno izraženo u rasističkim obeležjima. Demokratskoliberalno stanovište je odbacivalo ove teze sa obrazloženjem da se fašizam uglavnom javlja u gradovima, a da u zemlji seljaka fašističke ideje mogu da nastanu samo kao plod kafanskih razgovora. Po mišljenju intelektualaca ove struje, socijalni uslovi u Jugoslaviji nisu bili pogodni za njegov razvoj, a ideje pojedinih pokreta koje su „ličile“ na fašizam, uglavnom su ocenjivali kao marginalne i potpuno bezopasne. Minimizujući fašističku opasnost u zemlji, liberalno stanovište ni u Ljotićevom pokretu nije videlo sklonost ka fašizmu, već samo njegove „primese“, „loš surogat“ i „neozbiljna oponašanja fantasta“, sklonijih diktaturi nego temeljima ove ideologije. Ambivalencija konzervativnih krugova ispoljavala se i u ovom pitanju. Fašističke ideje su odbacivane kao i teze da su prisutne u zemlji, ali su se istovremeno za Jugoslaviju tražila rešenja koja su uzor pronalazila upravo u njima. Desničari su odricali da su i sami nosioci fašističkih ideja, ali ne zato što se sa njima nisu slagali, već što su verovali da su „novi nacionalizmi“ – fašizam i nacionalsocijalizam – specifično italijanski i nemački produkt, dok je ideologija Zbora, iako sastavni deo globalne pojave „novog nacionalizma“, autentična domaća tvorevina.
More...
Keywords: multiculturalism; freedom of speech and expression; political ideology; Islamophobia; xenophobia; secularism; enlightenment; Asian values; Christianity; tolerance;
U poslednjoj deceniji multikulturalizam je postao svakodnevni pojam na koji nailazite svugde: u svakodnevnoj raspravi, političkim debatama, sociološkoj i politikološkoj literaturi. On je nezaobilazan začin akademskog diskursa. Ipak, za taj pojam je uvek povezano nešto uznemirujuće neprecizno. Često ga koriste da bi se opisali uslovi koji već postoje u Zapadnoj Evropi, Sjedinjenim Državama ili drugde, zbog toga što tamo stvarno postoje različite kulturne grupacije i useljeničke zajednice. Pri tome se malo ili uopšte ne obrazlaže kako te različite kulture zaista koegzistiraju. U opticaju je još jedna primena pojma, pri čemu se indirektno upućuje na društveni razvoj koji neosporno ima da se dogodi u doglednoj budućnosti, i na čije se izazove moramo pripremiti. Multikulturalizam je proces. To je pre nešto što će se tek desiti nego ono što već jeste realnost. Oba ova načina upotrebe pojma imaju nešto zajedničko, a to je da se multikulturalizam u oba slučaja shvata kao nešto deskriptivno. On opisuje postojeće stanje ili razvoj prema kojem se društvo kreće u bliskoj budućnosti. Ali nijedno od ova dva značenja ne nudi zadovoljavajući, precizan opis društvene koegzistencije i njenih različitih iskustava. Kaže se samo da to nešto postoji, ili da će doći – ali ne i šta je to što jeste, ili što treba da dođe. Ne kaže se čak ni koje kulture konstituišu to pretpostavljeno mnoštvo, niti kako te kulture treba da koegzistiraju
More...