4.50 €
Baráti szó
Emberek vagyunk vagy sampinyonok Miért nem lehet a történelmet előre látni Mese a modernizációról, avagy a modernizáció és az iszlám
More...We kindly inform you that, as long as the subject affiliation of our 300.000+ articles is in progress, you might get unsufficient or no results on your third level or second level search. In this case, please broaden your search criteria.
Emberek vagyunk vagy sampinyonok Miért nem lehet a történelmet előre látni Mese a modernizációról, avagy a modernizáció és az iszlám
More...
Theoretical introduction to the book overviewing the most recent phenomenological approaches to the otherness with particular emphasis on Bernhard Waldenfels' projects of responsive phenomenology, phenomenology as xenology, and so-called 'xenotopography' (topography of the other).
More...
Criticism towards a popular discourse on disability is rarely analyzed due to the fact that this discourse—created and performed by non-disabled people who examine disability from different points of view—can be biased. This powerful discourse creates some divisions in the public sphere founded on the concept of a norm. Consequently, a person who do not adhere to the norms may become excluded or perceived as the Other. The article critically examines the popular discourse on disability, emphasizing the fact that critical work on disability is still underdeveloped within the new branch of cultural studies gradually evolving in Poland. The main objective of the chapter is, therefore, to reconstruct the ideas, beliefs and images that establish the discourse in accordance to the autobiographical projects of the criticism of the popular discourse on disability that is based on the concepts of norm, deprivation, and otherness. The analysis takes into consideration Joanna Pawlik’s multimedial projects and a novel Dłoń (A Hand) by Michał Dąbrowski.
More...
In the chapter entitled “Muriel Tramis’ »Méwilo« and »Freedom« as the First Postcolonial Games, Filip Jankowski examines two digital games accomplished by Muriel Tramis, a game designer from Martinique. The games picture the situation of African-Caribbean slaves and their descendants in a pioneering manner in terms of the medium used. “Méwilo” (1987) and “Fredom” (1988) were created under the influence of the philosophical thought in Martinique, shaped by the pioneers of postcolonialism such as Aimé Césaire and Frantz Fanon, as well as their critics impersonated by Édouard Glissant and Patrick Chamoiseau. Both games differ in terms of applied convention. “Méwilo”, which is a thorough documentary game, focuses on questioning the following inhabitants of the city of Saint-Pierre, the day before the devastating eruption of the Montagne Pelée volcano in 1902. The opposition between the black inhabitants of Martinique and their metropolitan torturers, although strongly outlined, is subject to problematization in both games. Among the main characters of the Tramis' works are black anti-heroes who imitate the French in their ambivalent attitude to the African-Caribbean community. Hence, they reflect the phenomenon of mimicry described by Homi Bhabha. All things considered, Jankowski argues both games to feature apparent postcolonial themes.
More...
Spinoza wrote the most fascinating politico-philosophical texts during his life, because these were intertwined with his life, with the events he attended and actively involved in, hoping for a reformation of the world in which he lived. Theologico-Political Treatise and On the Improvement of the Understanding reveal us that Spinoza does not belong to eternity, but to his time. He was a thinker who wrote first of all for its contemporaries, for the people of the 17th century.In this paper I will analyze in the psychoanalytic key these two texts and the context in which they were elaborated because we can better understand the philosopher's reaction to the events of his time.Firstly, I will point out that these two treaties wrote by the Dutch philosopher captured the spirit attempt to maintain its thinking independence on emotional tensions that threatened to throw the soul of man in the whirl of regrettable events and actions. Secondly, I will show that Spinoza, a man of his time, was directly involved in the complicated process that aimed solutions for a spiritual unification of the old continent in the second half of the 17th century. He was able to experience a vast array of emotional states ranging from ambivalence to fear and despair and from resignation to enthusiasm in front of scientific and political realities which were on the way to be acomplish in the favorable conditions of the new Europe that emerged after Peace of Westphalia.
More...
The article addresses the problem of the temporal dimension of human existence and its importance for biographical research. The point of departure is the understanding of human fate in terms of constancy and change, as well as identity and difference (of another human being), outlined by the anthropological thought of Paul Ricoeur. In the light of the above philosophy, an exemplary narration is analyzed and interpreted – it is autobiography of Josef Ströder, a German doctor who was accused during World War II of having friendship with Poles. Ricoeur’s recognition of the personal identity as a narrative identity (and closely related ethical identity), as well as analysis of the selected narration, let us conclude that the narration of one’s own life is not a neutral description. This conclusion has clear pedagogical implications – it suggests the need to create a human (especially adult) conditions and opportunities for a reflective story about one’s own life.
More...
The doctrine of the ‘separation of spheres’, prevalent in 19th century Victorian England, attributed to women the roles of obeying daughters, submissive wives and dutiful mothers. Such roles were to be played within the narrow confines of the house, symbolized by the domestic, private sphere. The ideal woman, the ‘angel in the house’, was seen as a pure, pious, weak, dependent, fragile, self-sacrificing wife and mother. She was bestowed the major role in raising the children and taking care of the house. Men, the bread-winners, belonged to the social or public sphere and were seen as active, independent, strong and dominant.The Portrait of a Lady, belonging to James’ early period of creation and regarded as one of his best novels, introduces a wide gallery of feminine and masculine characters: sisters and brothers, wives and husbands, mothers and fathers. Thus, Isabel Archer, Madame Merle, Lydia Touchett, Mrs. Osmond and Amy Gemini, apart from other roles played in the novel, appear, to a greater or lesser extent as mothers in James’ text. On the other hand, Daniel Tracy Touchett, Gilbert Osmond and Isabel’s father are attributed the role of paternal figures.To what extent do these characters comply with the parental roles attributed by the patriarchal 19th century Victorian society? How motherly are the mothers and how fatherly are the fathers that populate James’ novel? The paper analyses the characters in The Portrait of a Lady in terms of their conformity to and/or departure from the mother and father roles prescribed by the society of the time.
More...
The present paper is a study of the modern of „the crisis of Philosophy” in the realm of the new cultural and educational phenomena, such as, the penetration of Philosophy in all spheres of education, the establishment of the International Olympiad in Philosophy for school pupils, of the International Day of Philosophy, the development of the “Children’s Philosophy”. The approach of confrontation allows to present the crisis of Philosophy not as its decline, but vice versa, as a turning point towards its Socratic model of existence.
More...
Paul Watzlawick is considered a theoretician of communication and radical constructivism, with comments in the fields of family therapy and general psychotherapy. And philosophical counseling appears as a communicative practice, which uses philosophy as the most formalized semantics of human culture. The work of Paul Watzlawick, Pragmatics of human communication… should be considered theoretical prolegomena to any philosophical counseling. Unlike other therapies, philosophical counseling does not produce its content, which belongs to the history of philosophy and human spirituality in general, but, according to the post-modern formula, redistributes it through communication.
More...
Amerikalı bilimkurgu yazarı Octavia Butler’ın Yavru Kuş (Fledgling 2005) romanının ana karakteri olan genetiği değiştirilmiş, siyahi vampir, Shori, insana ait genetik materyalinin ve siyahi bir insan DNA’sının genlerine dahil edilmesinin bir sonucu olarak “normal” insan/i özellikler(i) göstermektedir. Bu bağlamda, posthüman melez (hybrid) ırkın temsilcisi ve İna vampir topluluğunun istisnai bir üyesi olan, ancak aynı zamanda insan/i özelliklere ve insan/i duygularına/duygulara da sahip olan Shori, romanın posthüman bağlamsal çerçevesi içinde, en önemlisi insan ve insan olmayan ikililiği başta olmak üzere sayısız ikiliklerin sınırlarının yıkıldığının somutlaşmış temsilidir. Butler, insan DNA’sı entegre edilmesinin sonucunda posthüman melezliği (hybrid) sayesinde insanla insan olmayan canlıları ayıran eşikte (threshold) yer alan Shori aracılığıyla, insan ve insan olmayan canlılar hakkında uzun süredir devam eden, yerleşmiş fikirleri, ayrımları ve özellikle hümanist ideolojileri yerinden sökmektedir. Shori, bu posthüman müdahale sonucunda güneş ışığına tahammül edebilir, insanlarla ortakyaşam/simbiyotik yaşam oluşturabilir ve diğer akrabalarından daha çevik, daha güçlü ve daha üstün olup daha iyi işlev görebilir hale gelmiştir. Octavia Butler, tüm ustalık ve zekikurmaca yeteneğiyle, bilinen ideolojik ve ötekileştirilmiş vampir olgusunu ve vampir ögelerini eserinde inşa etmekle beraber, aynı zamanda vampirler hakkında bize sunulan alışılagelmiş ve yerleşmiş fikirleri de yapıbozumuna uğratmaktadır. Romanın odağındaki Shori aracılığıyla bu bölüm, özellikle insan ve insan olmayan arasındaki yerleşmiş çizgilerle belirlenmiş sınırları bulanıklaştırarak, ırk, cinsiyet, toplumsal cinsiyet, cinsellik ve öznellikle ilgili özcü kavramları sorgulamaktadır ve insanı insan yapan şey nedir sorusunu sormaktadır. Butler’ın birbirine bağımlı ve sürekli olarak birbirleriyle “içtenetkimede bulunan” (intra-action) vampir ve insan ortakyaşarlar/simbiyontlar (symbionts) yaratması, maddesel insan bedenlerinin bir fildişi kule içinde izole edilmemiş ancak birbirleriyle ve çevreleriyle posthüman dolaşıklık (posthuman entanglement)içerisinde bir ilişki ağına girmiş olduğunu anlamamız için bir çerçeve oluşturur. Karen Barad ve Stacy Alaimo’nun posthüman kuramlarına dayanan bu çalışma, insan bedenselliğinin, içtenetkimeli (intra-active) akış yoluyla geri kalan insan olmayan dünyayla nasıl eşzamanlı olarak birlikte hareket ettiğini incelemektedir.
More...
İnsan, yaşama tutunabilmek adına kendini tanımlama, içinde yaşadığı evreni anlama ve kendinin evrendeki yerini bulma çabası içerisinde olmuş, bunu yaparken de hep “ötekine” ihtiyaç duymuştur. Çevresini anlamaya çalışan insan, ötekini tanımladıkça öteki olmayan olarak kendi pozisyonunu sağlamlaştırmış ve kendini hem doğa hem de hayvandan koparak biricikliğini ilan etmeye girişmiştir. İnsanın doğadan ve hayvandan bu kopuşunun, Batı toplumlarında Doğu toplumlarına nazaran daha hızlı olduğu görülmektedir. Çünkü Batılı Aydınlanma, “hayvanların bitkilerden, insanların hayvanlardan, erkeklerin kadınlardan, özgür yurttaşların kölelerden daha iyi” (Aristoteles 26-35) gibi sınıflamalar barındıran Antik Yunan geleneğini merkezine almıştır. Buna ek olarak Batı’nın hızla kapitalistleşen yaşam biçimleri, Hristiyan geleneğin erilliğini imleyen bir Tanrı algısıyla birleştiğinde de Batılı bireyin rasyonalist, pragmatik, insanmerkezci oluşu kaçınılmaz hale gelmiştir. Zira Batılı bu düşünce siteminin yegâne amacı, türcülük gibi ideolojilerden de yararlanarak insanı yaşadığı doğadan ve yaşam alanını paylaştığı hayvandan ayırmak ve onlardan mümkün olduğunca çok fayda sağlayabilmektir. Fakat modern yaşamın kapitalist pratiklerinin kesintisiz idamesi sonucu ortaya çıkan doğal kaynakların giderek azalışı, çevre kirliliği, iklim değişikliği ve bazı türlerin yok oluşu gibi meseleler modern insanı kendi varlığının devamı konusunda kaygıya sürüklemiş, bu nedenle insanın doğa ve hayvan ile olan ilişkisinin yeniden sorgulanması ihtiyacı hâsıl olmuştur. Bu sorgulamalarla beraber insan yaşamının sürdürebilirliği için doğaya ihtiyaç duyulduğu ve insanın kendisinin de evrenin doğal döngüsü içerisinde bir özne değil aynı zamanda nesne de olabileceği gerçeği gündeme gelmiştir. Bu bağlamda insanötesiliği ele alan Posthümanizm, geçmişin antroposentrik ve hümanist varsayımlarının sınırlarını, türler hiyerarşisini ve insanlığın geleceğini bilimsel,teknolojik ve kültürel boyutlarıyla yeniden tartışmaya açarak bilim, teknoloji, kültür, felsefe ve tarih gibi birçok alanda yeni değerlendirmelere olanak sağlamıştır.
More...
Modernitede tarihsel zaman anlayışı, döngüsel olmaktan çok doğrusal ve art zamanlı şekilde, düz bir çizgide ilerler. Bu çizginin sonu olan ölümü yaşamın uzantısı olarak gören anlayış, –hayatın sonluluğunu denetleyebilir olmasının insana verdiği güçle– yerini ölümü dışlayan, yaşam ile ölüm arasına keskin sınırlar çizen bir anlayışa bırakmıştır. Dolayısıyla insana ölümlülüğü hatırlatan bütün imgeler, insan eliyle toplumsal yaşam alanlarının dışına çıkarılmıştır. Bazı kutsal öğretilerde kendine yer bulan ölüm sonrası hayat ve cennet imgesi, toplum düzenini mükemmel dünya tasarımları içerisine sığdırmaya çalışan ve kendini Tanrısallaştıran insan tarafından dünyevileştirilmiştir. Jean Baudrillard’ın dediği gibi modern toplumlarda kapitalist düzen, ölüler ve yaşam arasındaki birliği parçalamakta böylelikle iktidarların var olabilmesi ve ileride tüm yaşamı sınırları içine alabilmesi için önce ölümü denetlemeye çalışmaktadır (Baudrillard xiii). Söz konusu eğilim de insanın parçası olduğu dünyevi iktidar uzamlarının yeniden üretilip güçlenmesine ve ölüme meydan okuyan insanı denetim altına almasına neden olmuştur. Bu dürtüyle hareket ederek doğasına, özüne yabancılaşan ve kendi kurduğu üretme-tüketme kültürünün öznesi hâline gelen insan, tüm kutsiyetlerinden sıyrılmış olur. Bahsedilen eğilimin teolojik bağlamdaki dönüşümü ise dikkate değerdir.
More...
This work suggests in a parallel way to mechanical laws a series of social laws concerning the social conflict; a high level of development of this subject is recognised by collecting several contributions. The first laws derive from the social meaning that Leibniz attributed to the impact of elastic bodies. Later, the great strategist Lazare Carnot who compared the defence of strongholds and mechanical machines suggested some more laws. In 1910 Spiru Haret (1851–1912) wrote Mécanique sociale (Haret 1910) a handbook on these laws and Pareto tried to formalise the individual’s behaviour inside a market through the principleof virtual displacements.
More...
Disability is a phenomenon considered from different perspectives. I suggest tracking the history of the perception of disability with an indication of the dominant ways of perceiving this phenomenon at a given period of time. The analysis is conducted with particular emphasis on the attitude developed by Michel Foucault. The knowledge presented by Foucault regarding authority, body, disability and change is treated as a framework to which the emerging models of disability, in particular the medical, functional and social, is written in turn. This review and analysis is intended to lead to a place where the view on the biodiversity as an opportunity to escape from the management, power over disabled bodies. As a result of this work, the final section of the text presents an analysis of the theoretical situation of the lack of power of other members of society over people with disabilities.
More...
The text is devoted to the problems of today democracy. Author tries to identify several of them. Very important are those which are connected with lack of liberal component in democracy (phenomenon of so called “unliberal democracy”). But he especially focuses on threat for democracy which is caused by today liberalism (neoliberalism) which inserts the economical dimension of social life above the political one. The main thesis of the text is that this process of depolitization of economical decisions is very dangerous for the democarcy because it makes it unimportant and even redundant for the citizens. It shows also that traditional connection of democracy and capitalism is not necessary and can be linked with the short period of Western history only.
More...