SOCIETAS ET SCIENTIA, ЗБОРНИК НА ОХРИДСКАТА ШКОЛА НА ПРИРОДНОТО ПРАВО 2018 ГОДИНА
SOCIETAS ET SCIENTIA, COLLECTION OF PAPERS OF THE OHRID SCHOOL OF NATURAL LAW 2018
Contributor(s): Vlado Kambovski (Editor), Gordana Lažetić (Editor), Ana Pavlovska Daneva (Editor), Lazar Nanev (Editor), Elena Mujoska Trpevska (Editor), Konstantin Bitrakov (Editor)
Subject(s): Economy, Law, Constitution, Jurisprudence
Published by: Makedonska akademija na naukite i umetnostite
Keywords: law; economy
- Print-ISBN-13: 978-608-203-258-0
- Page Count: 238
- Publication Year: 2019
- Language: Macedonian
КАЗНЕНО-ПРАВНИ АСПЕКТИ НА КРИМИНАЛОТ ОД ОМРАЗА
КАЗНЕНО-ПРАВНИ АСПЕКТИ НА КРИМИНАЛОТ ОД ОМРАЗА
(LEGAL ASPECTS OF HATE CRIME)
- Author(s):Vlado Kambovski
- Language:Macedonian
- Subject(s):Law, Constitution, Jurisprudence, Criminal Law, Criminology
- Page Range:9-36
- No. of Pages:28
МАЛИТЕ И СРЕДНИТЕ ПРЕТПРИЈАТИЈА И ПРЕТПРИЕМНИШТВОТО ВО РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА
МАЛИТЕ И СРЕДНИТЕ ПРЕТПРИЈАТИЈА И ПРЕТПРИЕМНИШТВОТО ВО РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА
(SMALL AND MEDIUM-SIZED ENTERPRISES AND ENTREPRENEURSHIP IN THE REPUBLIC OF MACEDONIA)
- Author(s):Taki Fiti
- Language:Macedonian
- Subject(s):Business Economy / Management
- Page Range:37-52
- No. of Pages:16
САМОСТОЈНИТЕ ОРГАНИ (РЕГУЛАТОРНИ ТЕЛА, АГЕНЦИИ) ВО ФУНКЦИЈА НА ДОБРОТО УПРАВУВАЊЕ ИЛИ НЕГОВО РАЗВОДНУВАЊЕ И БИРОКРАТИЗИРАЊЕ
САМОСТОЈНИТЕ ОРГАНИ (РЕГУЛАТОРНИ ТЕЛА, АГЕНЦИИ) ВО ФУНКЦИЈА НА ДОБРОТО УПРАВУВАЊЕ ИЛИ НЕГОВО РАЗВОДНУВАЊЕ И БИРОКРАТИЗИРАЊЕ
(INDEPENDENT BODIES (REGULATORY BODIES, AGENCIES) IN FUNCTION OF GOOD GOVERNANCE OR ITS DILUTION AND BUREAUCRATIZING)
- Author(s):Borče Davitkovski
- Language:Macedonian
- Subject(s):Politics / Political Sciences, Law, Constitution, Jurisprudence, Governance
- Page Range:53-72
- No. of Pages:20
- Keywords:regulatory bodies; independent authorities; government; public administration; agencies
- Summary/Abstract:Во Република Македонија од 2000 година до денес, 2018 година, се основани околу 50 самостојни органи. Кога зборуваме за самостојните органи, во оваа група ги вбројуваме трите вида самостојни органи, а тоа се самостојните органи на државната управа, независните органи и регулаторните тела. Овие органи претставуваат хетерогена појава, на кои со посебни закони што се носат со обично мнозинство им се врши пренос на овластувања и одговорности од соодветната област. Овие органи се структурално издвоени и автономни од органите-носители на законодавната, судската и извршната власт, па оттука како предмет на истражување во овој труд е да се утврди нивната положба во системот на поделба на власта, кое е разграничувањето помеѓу овие органи и утврдувањето на причините за нивниот постојан пораст кој влијае за хиперпродукција на јавните органи. Имено, дали самостојните органи се реална потреба или мода во Република Македонија? Дали постојат конкретни утврдени правила и критериуми врз основа на кои се одлучува кога и на кој начин ќе се основа еден орган, каква е финансиската реперкусија со нивното основање и дали над овие органи може да се спроведе контрола над ефективноста во нивното работење? При тоа, како основна цел на истражувањето е да се укаже на потребата од донесување посебен закон со кој ќе се уредат основните стандарди и принципи за работењето на независните органи како и за утврдување критериуми што треба да се исполнат за да може да се основа независен орган. Едноставно, постои потреба од унифицирани критериуми, посебно во однос на статусот на вработените, одговорноста, платите и сл. Ова, од друга страна, укажува дека е потребна нивна рационализација на која би ѝ претходеле детаљна функционална и институционална анализа. Односно потребно е да се утврди економската и финансиската целисходност на основање на регулаторните тела и да не се создава преклопување на надлежностите помеѓу повеќе органи.
НОВИОТ КОНЦЕПТ НА КРИМИНАЛ ОД ОМРАЗА ВО МАКЕДОНСКОТО КАЗНЕНО ЗАКОНОДАВСТВО
НОВИОТ КОНЦЕПТ НА КРИМИНАЛ ОД ОМРАЗА ВО МАКЕДОНСКОТО КАЗНЕНО ЗАКОНОДАВСТВО
(THE NEW CONCEPT OF HATE CRIME IN THE MACEDONIAN CRIMINAL LEGISLATION)
- Author(s):Elena Mujoska Trpevska
- Language:Macedonian
- Subject(s):Law, Constitution, Jurisprudence, Criminal Law, Criminology
- Page Range:99-112
- No. of Pages:14
- Keywords:crime; discrimination; hate; protected characteristics
- Summary/Abstract:Трудов претставува критичка анализа за активностите што Република Северна Македонија ги презела, или планира да ги преземе, за ефикасно решавање на криминалот од омраза. Тука, пред сè, спаѓаат постојните правни акти што се релевантни за спречување и премавнување на кривичните дела од омраза, измените на Кривичниот законик што неодамна стапија во сила и предизвиците со справувањето со криминалот од омраза во нашава држава. Мора да се признае позитивниот исчекор на Република Северна Македонија, од формална перспектива, особено со споменатите измени и дополнувања на КЗМ од декември 2018 и со новиот Закон за спречување и заштита од дискриминација од мај 2019 година, но жртвите на криминалот од омраза и натаму остануваат незаштитени, а случаите на пријавен криминал од омраза секојдневно се зголемуваат. Ова е особено важно бидејќи е тенка линијата меѓу криминалот од омраза и дискриминацијата. Денес, сторувањето на кривично дело поради некоја дискриминаторска основа во општите одредби на КЗМ се крева на рамниште на општа отежнувачка околност. Едноставно кажано, само силното и ефективно спроведување на законот може да донесе повисока свест за криминалот од омраза.
УЛОГАТА НА СЕМЕЈСТВОТО ЗА ПОЈАВАТА НА ДЕТСКОТО ПРЕСТАПНИШТВО СО ПОСЕБЕН ОСВРТ НА РЕПУБЛИКА СЕВЕРНА МАКЕДОНИЈА ВО ПЕРИОДОТ ОД 2010 ДО 2017 ГОДИНА
УЛОГАТА НА СЕМЕЈСТВОТО ЗА ПОЈАВАТА НА ДЕТСКОТО ПРЕСТАПНИШТВО СО ПОСЕБЕН ОСВРТ НА РЕПУБЛИКА СЕВЕРНА МАКЕДОНИЈА ВО ПЕРИОДОТ ОД 2010 ДО 2017 ГОДИНА
(THE ROLE OF THE FAMILY IN THE EMERGENCE OF CHILDHOOD CRIME WITH SPECIAL REFERENCE TO THE REPUBLIC NORTH MACEDONIA IN THE PERIOD FROM 2010 TO 2017)
- Author(s):Gordana Lažetić, Olga Koševaliska
- Language:Macedonian
- Subject(s):Criminal Law, Criminology, Family and social welfare
- Page Range:73-97
- No. of Pages:25
- Keywords:family; parent; child; crime; juvenile delinquency; divorce
- Summary/Abstract:Families are of prime importance being the microsocial structure where a child is born and raised. The family plays mayor role in providing children with proper growth, education, upbringing and socialization. Children develop an appropriate behavior if they are brought up in a family environment that is harmonious; where the child holds the prime position in the family, with a positive and constructive family atmosphere, with psychological, social and moral matureness of the parents as well as stable financial conditions. Families are the creator of the circumstances in which the child develops, they are creators of environment that will be considered as protective and will influence in building resistance to the risks surrounding the child. From the quality of the relations in family depends on whether the family will have a protective role or is a crime factor, and even a core of a criminal infection. Unfortunately, the modern family is faced with an increasingly intense weakening of its educational function. This article aims to analyze the role of the family in juvenile delinquency, firstly from the theoretical point of view, in order to then test the theoretical theses in reality through a statistical analysis of the influence of the family on juvenile delinquency in the period from 2010 to 2017 in the Republic of North Macedonia.
ПЕНИТЕНЦИЈАРНИОТ СИСТЕМ ВО РЕПУБЛИКА СЕВЕРНА МАКЕДОНИЈА НИЗ ПРИЗМАТА НА ИЗВЕШТАЈОТ НА КОМИТЕТОТ ЗА ПРЕВЕНЦИЈА ОД ТОРТУРА: ПОТРЕБА ОД ИТНИ РЕФОРМИ
ПЕНИТЕНЦИЈАРНИОТ СИСТЕМ ВО РЕПУБЛИКА СЕВЕРНА МАКЕДОНИЈА НИЗ ПРИЗМАТА НА ИЗВЕШТАЈОТ НА КОМИТЕТОТ ЗА ПРЕВЕНЦИЈА ОД ТОРТУРА: ПОТРЕБА ОД ИТНИ РЕФОРМИ
(THE PENITENTIARY SYSTEM IN THE REPUBLIC OF NORTH MACEDONIA THROUGH THE PRISM OF THE COMMITTEE'S REPORT FOR THE PREVENTION OF TORTURE: THE NEED FROM URGENT REFORMS)
- Author(s):Aleksandra Gruevska Drakulevski
- Language:Macedonian
- Subject(s):Law, Constitution, Jurisprudence, Criminal Law, Human Rights and Humanitarian Law, Penology
- Page Range:113-144
- No. of Pages:32
- Keywords:penitentiary system; protection of the human rights of prisoners; prisoners; position of prisoners; prison
- Summary/Abstract:In the paper, the author analyses the characteristics of the North Macedonian penitentiary system, the position of prisoners de jure and de facto, and the protection of the rights of prisoners through the prism of the last highly critical report of the Committee for Prevention of Torture and points to the need for urgent reforms of the penitentiary system in the Republic of North Macedonia. The author concludes that the penitentiary system in Macedonia has the features of a modern system. It is one of the penitentiary systems that fully incorporates the Nelson Mandela Rules, the Revised Standard Minimum Rules for the Treatment of Prisoners and the European Prison Rules in the Law on Execution of Sanctions. But the system de facto faces serious weaknesses. Also, the author disputes the question why prisoners in such conditions of the penitentiary system do not require judicial protection of their rights. Also, the author emphasizes the need for systematic research on the protection of prisoners’ rights using legal means, such as, legal advice and legal means of convicted persons and the right to appeal to international bodies.
ЗАШТИТЕНОТО ПРИЈАВУВАЊЕ КАКО НОВ МЕХАНИЗАМ ЗА БОРБА ПРОТИВ КОРУПЦИЈАТА И КРИМИНАЛОТ
ЗАШТИТЕНОТО ПРИЈАВУВАЊЕ КАКО НОВ МЕХАНИЗАМ ЗА БОРБА ПРОТИВ КОРУПЦИЈАТА И КРИМИНАЛОТ
(PROTECTED REGISTRATION AS A NEW MECHANISM FOR THE FIGHT AGAINST CORRUPTION AND CRIME)
- Author(s):Aleksandra Deanoska - Trendafilova
- Language:Macedonian
- Subject(s):Law, Constitution, Jurisprudence, Corruption - Transparency - Anti-Corruption
- Page Range:145-164
- No. of Pages:20
- Keywords:whistleblower; corruption; legislation; reporting; protection
- Summary/Abstract:The author of this paper elaborates the issue of whistleblowing and first stresses the fact that the corruption is a serious and complex phenomenon and the effective fight against it is a prerequisite for successful Euro-integration of the country. The focus of interest is the whistleblowing as a new tool for fight against the crime and corruption. Without solid legal basis this system would not be implemented in a way to give expected results. The author elaborates in detail important aspects of the Macedonian legislation - the law and the by-laws, concluding that it has not been implemented although it has all the necessary elements covered. A short comparative legal overview is also conducted and ill practice is detected in some of the countries assessed to have best legislation and vice – versa, good practice has been detected in countries that regulate this issue usually the in anti-corruption act. In the concluding remarks, the author stresses out that a solid system needs to be set up in practice in order to provide successful whistleblowers protection.
ПРЕТПРИЕМНИШТВОТО И ЕКОНОМСКИОТ ДИНАМИЗАМ – ИНОВАТИВНА АКТИВНОСТ НА МАКЕДОНСКИОТ БИЗНИС-СЕКТОР
ПРЕТПРИЕМНИШТВОТО И ЕКОНОМСКИОТ ДИНАМИЗАМ – ИНОВАТИВНА АКТИВНОСТ НА МАКЕДОНСКИОТ БИЗНИС-СЕКТОР
(ENTREPRENEURSHIP AND ECONOMIC DYNAMIC – INNOVATIVE ACTIVITY OF MACEDONIAN BUSINESS SECTOR)
- Author(s):Marica Antovska-Mitev
- Language:Macedonian
- Subject(s):Business Economy / Management
- Page Range:165-174
- No. of Pages:10
ИСКУСТВАТА НА ОСНОВНИТЕ ЈАВНИ ОБВИНИТЕЛСТВА И НА ОСНОВНИТЕ СУДОВИ НА ПОДРАЧЈЕТО НА АПЕЛАЦИОНИОТ СУД – БИТОЛА ВО ОДНОС НА МЕДИЈАЦИЈАТА ВО КРИВИЧНАТА ПОСТАПКА
ИСКУСТВАТА НА ОСНОВНИТЕ ЈАВНИ ОБВИНИТЕЛСТВА И НА ОСНОВНИТЕ СУДОВИ НА ПОДРАЧЈЕТО НА АПЕЛАЦИОНИОТ СУД – БИТОЛА ВО ОДНОС НА МЕДИЈАЦИЈАТА ВО КРИВИЧНАТА ПОСТАПКА
(THE EXPERIENCES OF THE BASIC PUBLIC PROSECUTORS AND OF THE BASIC COURTS OF THE REGION OF THE COURT OF APPEALS – BITOLA IN RELATION TO ON MEDIATION IN CRIMINAL PROCEEDINGS)
- Author(s):Antigona Jovanovska, Nikola Tuntevski
- Language:Macedonian
- Subject(s):Law, Constitution, Jurisprudence, Criminology, Victimology
- Page Range:175-190
- No. of Pages:16
- Keywords:mediation in criminal procedure; offender; victim
- Summary/Abstract:Mediation in criminal procedure in the Republic of North Macedonia was implemented in 2009 with the Changes and Additions of the Mediation Law from 2006, in 2009 with the Law for Criminal procedure and in 2013 with the Law for Children’s Justice and the new Mediation Law. Even that until today almost 10 years have passed since the implementation of mediation in criminal procedure, we are witnesses that this kind of mediation still has no practice and no practical appliance in reality. This paper presents results from the research of the Primary courts and Primary Public Prosecution’s from the area of the six municipalities under the jurisdiction of the Court of Appeal Bitola regarding their experiences so far and their opinions about mediation in criminal procedure. These data can give useful information about the degree of implementation of mediation in criminal procedure in practice and are helping in reaching solutions for getting easier solutions about how to provide successful implementation of mediation in criminal procedure in practice.
СКВЕРНАВЕЊЕ НА ЧОВЕКОВИТЕ ПРАВА И СЛОБОДИ – (НЕ)ПОВРЗАНОСТ СО СТАРО-НОВИТЕ ПОЛИТИЧКИ ДВИЖЕЊА ВО ЕВРОПА И ВО СВЕТОТ
СКВЕРНАВЕЊЕ НА ЧОВЕКОВИТЕ ПРАВА И СЛОБОДИ – (НЕ)ПОВРЗАНОСТ СО СТАРО-НОВИТЕ ПОЛИТИЧКИ ДВИЖЕЊА ВО ЕВРОПА И ВО СВЕТОТ
(VIOLATION OF HUMAN RIGHTS AND FREEDOMS – (DIS)CONNECTION WITH THE OLD-NEW POLITICAL MOVEMENTS IN EUROPE AND IN THE WORLD)
- Author(s):Atanas Avramov
- Language:Macedonian
- Subject(s):Human Rights and Humanitarian Law, Electoral systems, Asylum, Refugees, Migration as Policy-fields
- Page Range:191-202
- No. of Pages:12
- Keywords:human rights; parties; election; refugees
- Summary/Abstract:Тhe author aims to show and prove that, regardless of the fact that the human rights are part of the jus cogens in international law, in the history of one’s country there is always a period of stagnation in the protection of the human rights, often parallel with actualization of some values that contribute to contamination of the democracy. According to the author, the bending of the human rights is followed by coming to the stage certain political movements, which are touching the darkest side of human beings-hatred. The protection of the human rights should be immune to the change of the political movements and ideologies, embodied in the political parties, which some of them are comprehending the human rights as a suggestion, not as a duty given not before coming to power, but even before the formation of the power as they know it.
КОНСТИТУТИВНАТА ТУЖБА И ПРАВНИОТ ИНТЕРЕС ДА СЕ БАРА КОНСТИТУТИВНА ПРАВНА ЗАШТИТА
КОНСТИТУТИВНАТА ТУЖБА И ПРАВНИОТ ИНТЕРЕС ДА СЕ БАРА КОНСТИТУТИВНА ПРАВНА ЗАШТИТА
(THE CONSTITUTIONAL LAW AND THE LEGAL INTEREST TO SEEK CONSTITUTIONAL LEGAL PROTECTION)
- Author(s):Dijana Gorgieva, Zorica Stoileva
- Language:Macedonian
- Subject(s):Law, Constitution, Jurisprudence, Constitutional Law
- Page Range:203-211
- No. of Pages:9
- Keywords:constitutive; lawsuit; legal interest; protection
- Summary/Abstract:The constitutive lawsuit is a special form of request for legal protection in the civil litigation procedure by which the plaintiff asks the court to provide legal protection by changing his civil law relations, ie, their occurrence, change or termination. The constitutive legal protection may only be required when it is legally regulated and the subject of this protection may be only the transfigured rights. The content of the lawsuit requiring constitutive review is regulated ex lege. The subject of a constitutive petition can not be the civil legal relationship itself but the change required in it. The purpose of the legal protection required by the constitutive protection is exercised with the validity of the court decision, and the legal interest does not need to be proven.
УПРАВНОТО СУДСТВО И УПРАВНИТЕ СПОРОВИ – CONDICIONES SINE QUIBUS NON ЗА ПРАВНАТА ДРЖАВА И ЗАШТИТА НА ГРАЃАНИТЕ ОД ЈАВНАТА АДМИНИСТРАЦИЈА
УПРАВНОТО СУДСТВО И УПРАВНИТЕ СПОРОВИ – CONDICIONES SINE QUIBUS NON ЗА ПРАВНАТА ДРЖАВА И ЗАШТИТА НА ГРАЃАНИТЕ ОД ЈАВНАТА АДМИНИСТРАЦИЈА
(ADMINISTRATIVE COURT AND ADMINISTRATIVE DISPUTES – CONDICIONES SINE QUIBUS NON FOR THE RULE OF LAW AND PROTECTION OF CITIZENS FROM THE PUBLIC ADMINISTRATION)
- Author(s):Elena Jaman
- Language:Macedonian
- Subject(s):Law, Constitution, Jurisprudence, EU-Legislation, Administrative Law
- Page Range:213-237
- No. of Pages:25
- Keywords:administrative dispute; The Law on Administrative Disputes; administrative judiciary; European administrative standards; Europeanization
- Summary/Abstract:This paper is a result of a comparative analysis of “The Law on Administrative Disputes” in the Republic of Macedonia and the Republic of Croatia. This paper focuses on the administrative judiciary in the Republic of Macedonia and the need for changes of “The Law on Administrative Disputes”, the possible solutions from “The Law on Administrative Disputes” of the Republic of Croatia with a review of European administrative standards and the process of Europeanization of the administrative judiciary in the Republic of Croatia. The purpose of this paper is a better citizens protection from the public administration and a step towards European Union by improving “The Law on Administrative Disputes” and Europeanization of the administrative judiciary in the Republic of Macedonia.