Keywords: KONTRIBUTII QEMAL ;HAXHIHASANIT PËR STUDIMIN ; LIRIKËS POPULLORE SHQIPTARE
Si për të gjitha gjinitë e llojet e folklorit gojor, edhe për lirikën popullore, gjurma që ka lënë studiuesi i respektuar Qemal Haxhihasani është e dukshme dhe udhërrëfyese për studimet albanologjike të fushës. Punimet mbi lirikën dhe njësitë e përzgjedhura prej tij për botim, dallojnë qartë se kanë dalë nga dora e mjeshtrit të penës, prej studiuesit që me saktësi shkencore ngulmoi për të bërë të njohur çdo variant që përbënte risi në gjini, lloj, zhanër apo motiv të trajtuar. Duke ia lexuar mendimet, të shprehura me stilin e shtruar, të qartë, konkret, aq të njohur prej nesh, duke arritur në konkluzione shkencore konkrete, theksojmë pa mëdyshje se ato janë ende pika referimi dhe shërbejnë si gurë themeli për vijuesit e studimeve albanologjike të kësaj gjinie folklorike. Për të arritur rezultatet e punës studimore të të gjitha fushave, por veçmas të lirikës popullore, të mbetura prej tij në botime, brenda e jashtë vendit dhe për të kuptuar sistemimin që u ka bërë materialeve të depozituara në arkiv, së pari, duhet të shprehemi me konsiderata të respektueshme për njohjen shumëdimensionale të disiplinave albanologjike nga ky studiues dhe për koordinimin e bërë ndërmjet disave prej tyre, posaçërisht, në fusha të gjuhësisë, historisë, letërsisë dhe etnokulturës.
More...
Our folklore, being a living organism, whose pulse beats to the same rhythm as that of the life of the working masses, has always closely followed and reflected this reality in all aspects. It goes without saying that the level of its breadth and strength has been conditioned by the importance of the problems raised by this or that historical epoch, as well as by the scale of the cultural institutions. Judging from this aspect, no previous historical period of history can be compared to that of the anti-fascist struggle for national liberation and the popular socialist revolution. In the same way, the level, the forms and the means of expression cannot be identical for the various folk genres, which is related to the particularities of the social and artistic function, the possibilities and the cognitive and expressive means of each genre. If one genre, for example, fails to adapt to the new historical and social climate and interrupts its artistic life, another, on the contrary, grows and flourishes precisely in this climate, in the third place finds ways and possibilities to adapt energetically and surely. Adages and dictOlIls are there to confirm it.
More...
Bila je (i još uvek je) uobražena kao i sve ostale arhitekte i urbanisti čiji sam rad godinama pratio pišući za „Vesnik” o građevinarstvu (kako „divljem”, tako i „pitomom”) i njegovim srodnim temama. Osim dignutog nosa i znanja bar dva svetska jezika, svi ti ljudi imaju u sebi nešto napadno normalno, nešto evropsko, građansko i hrišćansko. Na njihovim velikim stolovima uvek je simpatični, kreativni nered, tako različit, a opet nekako saglasan sa njihovom besprekornom garderobom koja odiše ležernošću francuskog miholjskog leta.
More...
Keywords: Folklore; Literature;
Regarding the relations between folklore and literature, it was written in different ways and times. But for my conviction, they have not been paved and solved in a convincing way, on the basis of the specific specifications of these two different types of art. In this paper, there will be treated these relations, in addition to the natural giving-offs between them. The latter will be acceptable only if they do not affect the mutilation of the specific nature of each of these two types of art, but enrich and magnify them.
More...
Keywords: bibliography; 1987; Albania; folklore; ethnography; publishing;
More...
Keywords: language; Albanian; national character; proverbs; folklore;
L’avis de Bacon que «les proverbes sont un miroir du génie, de la vie et de l’âme d’une nation» a attiré depuis longtemps l’attention des scientifiques et surtout des parémiologues. Mais dès les premiers pas de leur travail d’étude, encouragés par cet avis, ils se sont heurtés à une difficulté: on a remarqué que nombre de proverbes fonctionnent en tant que des valeurs spirituelles non pas d’un peuple seulement mais de certains, voire quelquefois de tous presque*. Par conséquent, même dans le domaine des proverbes a été posé le soit-disant «problème entre le national et l’international» qui est formulé différemment comme «le problème entre ce qui se répète et ce qui ne se répète pas», un des problèmes les plus discutés dans l’histoire de la science folklorique des XIX-XXe siècle.
More...
Keywords: book review; Albania; Kosova population; research; popular culture;
«Shpati i Sipërm» (Recherches sur la culture populaire). Publication de l’Institut de Culture Populaire, Tirana, 1987, pp. 430. Review by: A. Muka
More...
Keywords: Albania; proverbs; national character;
Karakteri kombëtar i fjalëve tona të u rta popullore shprehet në dy mënyra: drejtpërdrejt dhe tërthorazi. Në rastin e parë proverbat orientojnë njeriun drejt kombëtares, përbuzin e kritikojnë snobizmin e kozmopolitizmin, pëmbajnë kërkesën e hapur për të dashur e mbrojtur atdheun, vendlindjen, gjuhën, zakonet e trad itat pozitive, njerëzit e vet. Në rastin e dytë karakteri kombëtar del nëpërmjet pasqyrim it të jetës materiale dhe shpirtërore të popullit tonë në periudha të ndryshm e historike, si dhe nëpërmjet kërkim it e gjetjes së elementeve të paralelizmit dhe të mjeteve shprehëse në jetën, natyrën, mjediset e punës dhe gjuhën shqipe. Këta proverba janë mjaft më të shumtë se të parët. Kjo ka të bëjë me natyrën e vetë proverbit, i cili, duke ruajtur një drejtpeshim origjinal midis ngarkesës shoqërore e artistike, kujdeset të ruajë dhe unitetin midis përgjithësim it dhe individualizimit.
More...
Keywords: Albania; legend; folklore; folk prose;
Legjendat përbëjnë një lloj të veçantë të prozës popullore shqiptare. Ato janë të pasura e të shumta, me subjekte nga më të larmishmet, ku trajtohen një varg temash, motivesh e personazhesh të pasqyruara në forma të ndryshm e dhe me mjete shprehëse e stilistiko-strukturore të shumëllojshme. Legjendat shqiptane, me mjetet e tyre specifike, pasqyrojnë ide, mendime, ndjenja e dëshira të caktuara në mënyra të ndryshm e dhe origjinale. Ato i janë nënshtruar vazhdim isht një procesi të brendshëm evoluimi, janë pasuruar me shtresëzime të ndryshm e në formacione të caktuara ekonomiko-shoqërore, duke sjellë vazhdimisht një informacion të pasur, të gjerë e origjinal.
More...
Keywords: Albania; culture; folklore; ballade;
Gjatë disa numrave të revistës «Kultura Popullore» u botuan artikuj rreth problemit të baladës popullore; pati një rrahje mendimi i cili islrte i dobishëm dhe zgjoi interes. Problemet kryesore që tërhoqën vëmendjen e folkloristëve apo të kritikëve kanë të bëjnë, kryesisht me një përcaktim më të saktë se gjer tani të thelbit ideo-artistik të baladës, të dallimit të saj nga këngët epike dhe historike, me zbulimin e asaj që gjatë diskutimit, u quajt dominante estetike, me një lloj klasifikimi të baladave dhe, së fundi, me lidhjet midis baladës në poezinë reflëkse, dhe në poezinë popullore.
More...
Keywords: Albanians; language; proverbs; opinions on book;
Instituti i Kulturës Popullore pranë Akademisë së Shkencave të RPS të Shqipërisë më bëri një nder të veçantë duke më dërguar librin me titull «Fjalë të urta të popullit shqiptar» tëv Jorgo Panajotit dhe Agron Xhagollit, botuar më 1983. E lexova të gjithë dhe u mundova që, me sa më lejojnë dijet e varfra që kam për gjuhën shqipe, të njoh pasurinë burimore të urtësisë të popullit shqiptar. Nga njohja me këtë libër më lindën disa mendime.
More...
Keywords: bibliography; Albania; folklore; ethnography; 1983; publications;
More...
Keywords: book review; Albania; folklore; nursery; rhymes; lullabies;
Review of: ÇESHTJE TE FOLKLORIT SHQIPTAR (Questions de folklore albanais), Tirana 1982, pp. 420. Editions de l’Institut de Culture populaire de l’Académie des Sciences de la RPSA. Review by: A. Shehu
More...
Keywords: bibliography; Albania; ethnography;
Review of: Andromaqi GJERGJI, Bibliografi e Etnografisë shqiptare (Bibliographie de l’Ethnographie albanaise - Choix de bibliographie ethnographique pour la période 1944-1979), Tirana 1981, Editions de l’Institut de Culture populaire de l’Académie des Sciences de la RPSA. Review by: Mark Tirta
More...
Keywords: bibliography; Albania; folklore; ethnography; 1980; publications;
More...
Keywords: bibliography; Albania; ethnography; folklore; 1981; publications;
More...
Keywords: book review; Albania; folklore;
Review of: ÇESHTJE TE FOLKLORIT SHQIPTAR, Tiranë, 1982, 420 f. Botim i IKP të Akademisë së Shkencave të RPSSH. Review by: A. Shehu
More...