We kindly inform you that, as long as the subject affiliation of our 300.000+ articles is in progress, you might get unsufficient or no results on your third level or second level search. In this case, please broaden your search criteria.
Federacja Bibliotek Kościelnych FIDES zleciła wykonanie Słownika Słów Kluczowych niezbędnego do opracowania rzeczowego księgozbiorów Bibliotek - członków Federacji. Niniejszym prezentujemy pierwszą, studyjną wersję takiego słownika.
More...
Uz Aljošu Antunca Mario Brkljačić je naš najneprepoznatiji odličan prozaist. U toj izmišljenoj riječi najneprepoznatiji valjalo bi smjestiti značenjske odrednice poput: nedovoljno priznat, a izuzetno kvalitetan. Brkljačić je dosad objavio niz zbirki poezije i priča u sklopu projekta Besplatne elektroničke knjige pa su one dostupne na istoimenoj internetskoj stranici, a nagrađenu knjigu, Gledaj me u oči objavio je 2004. Studentski centar. Brkljačićevo je ime postalo sinonim za underground scenu na kojoj, danas barem, kao da više nitko ne želi ostati. Pišući ponajviše o životu radničke klase, kroz njegovo se pismo provlači blaga ironija prema vječito lošem stanju proleterijata. U pričama najčešće kreira lik melankoličnog, depresivnog radnika intelektualca koji vječno pati u ljubavi iako to ne pokazuje na van. Međutim, u svojoj melankoliji Brkljačić ne zapada u patetiku, nego je zabavan i vrlo životan, uvjerljiv i duhovit. Kod njega život ide sporo, ali postojano, bez naglih prekida ili neobičnosti. Opisuje ga u svoj njegovoj monotonosti radničke klase. Kroz priče se najčešće provlače isti likovi i jednaka svakodnevica koja kao da postaje imanentna čovjeku koji radi fizičke poslove i ne može se uspeti na socijalnoj ljestvici. Tu leži ujedno i kritika tako strukturiranog društva da namnoge načine onemogućuje vertikalno napredovanje pojedinca. Za Brkljačićeve likove vrijeme je stalo i njegovim se pričama ništa ne mijenja pa stoga samo naizgled djeluju kao anegdote iako skrivaju mnogo više.
More...
U 2016. navršavan se dvadeset godina od osnutka Produžnice za povijest Slavonije, Srijema i Baranje Hrvatskog instituta za povijest. Niz institucionalnih koraka kojima je Produžnica utemeljena bio je izvršen tijekom 1996. godine, a među njima ključno je bilo potpisivanje ugovora o finansiranju te nove regionalne znanstvene jedinice koje se zbilo 21. lipnja 1996. u Slavonskom Brodu.
More...
This is the 50th issue of the Croatian Journal of Philosophy. The Journal, published since its first day by Kruno Zakarija, the best analytic publisher in Croatia, has been combining the best of the local work on analytic philosophy, done in Croatia and neighboring countries, Slovenia, Serbia and Hungary, and the cutting edge international work in the same area. The main cooperation has been, officially with the Institute of Philosophy in Zagreb, and not formally but very intensely with IUC Dubrovnik and the Department of philosophy in Rijeka. The high quality international conferences from IUC, dedicated to philosophy of language, philosophy of science and mathematics, philosophy of mind, ethics and metaphysics have been, for decade and a half, providing the precious framework of dialogue and cooperation, well documented in the thematic issues published throughout seventeen years.
More...
24 kwietnia jestem od rana w Redakcji, omawiamy skład „Przestrzeni Teorii” (będzie o Różewiczu) – na stole leżą rozrzucone materiały… i nagle dzwoni do mnie syn – „wszystkie portale podają… Tadeusz Różewicz nie żyje…” – na stole leżą rozrzucone materiały… numer rozrzucony…
More...
Wydajemy właśnie 20. numer „Przestrzeni Teorii”! Patronuje mu Gombrowicz i pewnie ten fakt sprawia, że między sztucznością formy a żywiołem rzeczywistości rodzi się napięcie, które ma na imię Jubileusz.
More...
Kolejne numery „Przestrzeni Teorii” prowadzą ze sobą nieoczekiwane i nie reżyserowane dialogi. Nagle pojawiają się spontaniczne nawiązania, teksty stykając się ze sobą, tworzą nowe jakości, otwierają zaskakujące interpretacje. Nieprzewidywalność wkracza do celowych redakcyjnych działań i wspiera świadomie podejmowane zabiegi kompozycyjne. Artykuły nawiązując nieplanowane więzi, spajają pismo, budując sieć powiązań w przestrzeni między numerami.
More...
Fizykalne kategorie estetyczne uaktywniają się zwłaszcza wtedy, gdy ujmujemy rzeczy w ich niejednoznacznych, antybinarnych wymiarach. Czym jest szybkość, przezroczystość, mglistość, lekkość zależy od przyję- tych warunków i określonych kontekstów poetyckich. Czasem lekkość wiąże się z brakiem dźwięku – niczym w wierszu C.K. Norwida …jak, w którym białe płatki akacji padające na klawisze fortepianu nie mogą wydobyć z instrumentu żadnego brzmienia. Kiedy indziej odnosi się – jak w powieści Milana Kundery Nieznośna lekkość bytu – do problemów egzystencji. Czy można zatem różnicować lekkość?
More...
Fizyka już nieraz proponowała wizję świata, którą wykorzystywała nie tylko literatura i sztuka, ale także podejmowały rozmaite dyskursy krytycznoliterackie. Dziać się to mogło na kilka sposobów. Twórczość artystyczna za sprawą inspiracji nowymi odkryciami naukowymi starała się odpowiedzieć na jej wyzwania – zafascynowana teoriami nauk ścisłych czy przyrodniczych – odkrywała w już istniejącym literackim świecie podobne zasady i zbieżne z nimi lub wyprzedzające je twórcze intuicje. Niekiedy zdarzało się też tak, że zastosowanie nowoczesnej teorii matematycznej nie przekształcało literackiego świata, ale pokazywało nieoczekiwane możliwości określenia związków nauk ścisłych ze sztuką. Wyrazistym przykładem może tu być np. inspiracja teorią chaosu, której nie dało się odnaleźć bezpośrednio w samych kreacjach literackich. Podejmowane próby były w większości nieudane i niepełne. Operowały raczej metaforą niż przeniesieniem mechanizmu działania teorii. Jak się wydaje, doszukiwanie się struktur fraktalnych w literaturze udać się nie mogło przede wszystkim ze względu na naturę języka, który nie jest w stanie stworzyć struktur samopodobnych, rozumianych zgodnie z matematyczną teorią chaosu. Jednakże teoria zainspirowała badaczy metaforycznym obrazem i zaskakującymi możliwościami ocen estetycznych (sam Benoît B. Mandenlbrot na początku poszukiwań teorii nazywał fraktale fascynującymi brzydotą monstrami, by po ukończeniu prac zobaczyć geometrię fraktalną jako powtarzające się piękne figury). Teoria samopodobieństwa okazała się znów na swój sposób piękna, potwierdzając intuicje Paula Diraca, zachwyconego logiką i estetyką doskonale wyprowadzonego równania matematycznego. Mało tego, niektóre procedury w badaniach literackich opierać się zaczęły na pojęciach z zakresu matematyki, jak słynna już dziś iteracja używana przez Jacques’a Derridę.
More...
Najciekawsze są obszary graniczne. Tam, na styku różnych światów, obcych kultur, odrębnych państw, innych bytów i barw, odmiennych poglądów i przekonań tworzą się nowe, zaskakujące jakości. Różnica wytwarza wartości sprzeczne: buduje dystans i zarazem określa przyciąganie, definiuje na chwilę status bytu tylko po to, by już za moment rozsypać misternie tworzoną całość, ujawniając jej fragmentaryczność i niestabilność. Rzeczy bytują w ruchu, świat naszych wyobra- żeń zastyga w jednej formule w oczekiwaniu na zmienne światło, które wydobędzie z nich nowe odcienie, przedefiniuje ich status, uczyni jasnym to, co było w cieniu, odsunie w niebyt to, co trwało jako jednoznaczne, zachwyci się tym, co uznane zostało za niepewne i zmienne.
More...
Jeśli kiedyś wydawać się mogło, że sztuka jest odwzorowaniem świata lub może inaczej – jest jego kreacją, to kto wie, czy dzisiaj nie dałoby się zobaczyć jej z perspektywy, która dramatyzuje mimesis, czyniąc to pojęcie kategorią relacyjną i procesualną.
More...