We kindly inform you that, as long as the subject affiliation of our 300.000+ articles is in progress, you might get unsufficient or no results on your third level or second level search. In this case, please broaden your search criteria.

Posebni zakoni kao rješenje investicijskih problema u Republici Hrvatskoj: Zakon o igralištima za golf i Zakon o strateškim investicijskim projektima Republike Hrvatske

Author(s): Frane Staničić / Language(s): Croatian

The obstacles for investments in the Republic of Croatia are often mentioned. It is usual to blaim, for the difficulties that are evident, the poor legislative framework, the weaknesses of the public administration etc. This is one of the reasons for using special legislative framework, to eliminate the aforementioned weaknesses. The examples of the Golf Courses Act, which should have solved the problems of investments into golf courses, and the Strategic Investment Projects of the Republic of Croatia Act, which should, in general, simplify the legal based procedures and shorten the time limits for enforcement of such projects are illustrative. The author sets the question wether adopting these laws is justified. Then the author questions wether the state, by passing such laws, admits its weakness? Furthermore, the author analyzes the constitutionality of aforementioned laws, the manner of their passing, and their alingment with other positive regulations of the Republic of Croatia.

More...

Pravo sporta u Hrvatskoj - aktualna pitanja i dvojbe

Author(s): Dubravka Akšamović / Language(s): Croatian

Paper addresses number of important issues in connection to regulation of sports in Croatia. Despite the fact that sport has been regulated in Croatia since early 90's, it doesnt' seem that there are proper solutions for those problems. Some of the most prominent problems are financial sustainability of sport clubs, appropriate legal form of sport clubs, (good) governance of sport clubs and supervision of sport clubs. Even the most recent legislative effort which resulted in establishment of sport inspection is a kind of disappointment. Although we can not deny good intention to improve current situation is sport, Act on sport inspection is often unlogical and it created unnecessary confusion which could and should have been avoided. In that sense, paper defines problems in sport in Croatia, it addresses causes for those problems and in conclusion it gives concrete solutions for overcoming addressed problems.

More...

Izbor sudaca Ustavnog suda Republike Hrvatske – iskustva, prijepori i moguća rješenja

Author(s): Gordan Struić / Language(s): Croatian

The paper analyzes the conditions and procedure for the election of judges of the Constitutional Court of the Republic of Croatia and, by describing the experience of previous elections, and indicates the disputes and problems that arise in practice. Also, it refers to the election of constitutional judges as one of the guarantees of their independence and offers a comparative view of the election in several European countries. The author concludes that in the last ten years two key steps were made in the direction of a more transparent procedure of the election of constitutional judges. First, by amending the Constitutional Law on the Constitutional Court of the Republic of Croatia in 2002, in accordance with the constitutional changes in 2000 and 2001, which set down the detailed rules of procedure (public interviews with candidates, making a list of candidates, proposal of the competent working body, voting etc.). Second, by changing the Constitution of the Republic of Croatia in 2010, which stipulates that the judges of the Constitutional Court shall be elected by the two-thirds majority of all the representatives in the Croatian Parliament. Considering the doubt whether to completely change the model of the election or to further improve the existing one, the author prefers the second approach suggesting voting by open ballot and terms without the possibility of re-election. Finally, the author looks into possible solutions to prevent and/or to resolve problems in cases of inability to achieve a two-thirds majority for the election of constitutional judges.

More...

Zaštita od drugih oblika postupanja javnopravnih tijela u Hrvatskoj – koristan, ali loše normiran upravnoprocesni institut

Author(s): Alen Rajko / Language(s): Croatian

The new Croatian General Administrative Procedure Act came into force on 1st January 2010. Among the provisions contained in the Act is the new institute of protection from other forms of conduct of public law bodies (Article 156). This institute was incorporated into the Act in an effort to provide a „general subsidiary protection“ from administrative conducts. The author analyzes the following issues relevant to the implementation of that institute. First, how the difficulties in defining the administrative law are affecting the implementation of the said institute? Secondly, can the provisions of special legislation exclude the implementation of the Article 156, while if there is no other adequate access to the court? Third, what is the real scope of the provisions of mentioned Article? Fourth, on the normative level, which are the main shortcomings of the existing norms and how they can be rectified?

More...

Antinomije u hrvatskom zakonodavstvu na području informacijskoga upravnog prava

Author(s): Alen Rajko / Language(s): Croatian

The area of (in)accessibility of information is connected with strong interests. If we stick to the sphere of legitimate interests, the availability of information is necessary first of all for quality of decision-making, for the preservation and expansion of the space of freedom, and for control over public authorities. On the other hand, the unavailability of certain information is necessary for the protection of privacy, and in some cases to protect the public interest. Although the regulation of (in)accessibility of information is "scattered" throughout the system of positive law, most of that regulation is concentrated in the rules of administrative law, primarily in the area of access to public sector information, protection of personal data, official secrecy, archival service, the system of state administration and local self-government, administrative procedure and administrative segments of the media law. Apart from a very fragmented legislation, antinomies between laws regulating access to information, protection of personal data, official secrecy and the legal position of journalists also make difficult the achievement of the purpose of regulation concerning the information administrative law in the Republic of Croatia. This threatens the fulfillment of standard of legal certainty, and ultimately poses a threat to the exercise of rights recognized under the mentioned laws. For the purpose of complete contextualization of analysis, the author first defines the information administrative law and its basic institutes, as well as the applicable legal framework in Croatia. The author then analyzes the main antinomies and offers options for solving them.

More...

Izbor pravosudnih funkcionera u Republici Srbiji: Pravni model izgradnje ili razgradnje sistema

Author(s): Siniša Trifunović / Language(s): Serbian

Selection of judicial officers (judges and prosecutors) is directly related to the issue of their independence or autonomy. For a decade and a half reformers of Serbia's legal system haven't found a suitable model of their selection. The reform has been facing the issue pertaining to the principle of separation of powers, making it coupled with many extralegal arguments and social circumstances. The system of regulations in this domain is unstable and suffers frequent changes, which indicates that the process of its formation is unfinished. This paper analyzes said regulations, monitors their development and gives a critical overview of current legal solutions. Future reform of the selection of judicial officers is related to the reform of the position and composition of judicial councils. In addition, the improvement of procedural and substantive regulation, must ensure transparency of the procedure and indisputable guarantees that neither political interference, nor cronyism, nepotism or corruption interfere in the selection process. Institutions making the selection decision must not abuse their independent position and their discretion in the process of selection that must be reduced to a reasonable degree. Only in such a way, will they secure the trust of citizens in the judiciary.

More...

Novine koje donosi Zakon o opštem upravnom postupku u Republici Srbiji

Author(s): Milica Adamović / Language(s): Serbian

Inicijalna ideja zakonodavca je da donošenjem novog ZUP poboljša odnose uprave sa građanima i privredom, da se delovanje uprave modernizuje i da se izvrši transformacija uprave u servis građana i privrede. Donošenje novog ZUP neće samo po sebi doneti efikasniju, jeftiniju kao ni upravu po meri građana. Za ostvarenje tako visoko postavljenog cilja neophodna je šira reforma javne uprave što je jedan od najvećih izazova država koje se suočavaju sa promenjenim društvenim, ekonomskim i političkim trendovima. Svakako da treba oceniti pozitivnim što je zakonodavac učinio veliki napor da donese bitan procesni zakon koji znatno olakšava pravni položaj pojedinaca i privrednih subjekata. Međutim, uspeh dobre ideje novouvedenih načela, jedinstvenog upravnog mesta, fleksibilnijeg i bržeg načina komunikacije uprave i stranaka u potpunosti zavisi od spremnosti uprave da nova rešenja primene, kao i adekvatnih visoko posvećenih profesionalaca u redovima uprave koji su obučeni prema savremenim metodama sticanja znanja i njegove praktične primene. Pored navedenog potrebna je i politička volja da se uspostave potpune i ažurne službene evidencije i da se omogući i realizuje informaciono-komunikaciona povezanost nadležnih organa uprave. Sa druge strane je neizostavno važna i informisanost građana i privrede o novim rešenjima novog ZUP za koju se može konstatovati da nadležno ministarstvo nije u dovoljnoj meri bilo posvećeno u periodu od usvajanja do početka primene novog zakona. Zainteresovanost najšire javnosti za nova rešenja novog ZUP, kao i izražavanje stavova o istima pisanim ili usmenim putem je ne samo poželjna nego i u određenoj meri obaveza svih pojedinaca i predstavnika privrede na koje se zakon odnosi a koji imaju velika očekivanja u pogledu usluga koje im javna uprava obezbeđuje u praksi.

More...

Sistem alternativnih krivičnih sankcija u pravnom sistemu Republike Srbije

Author(s): Nikola Pantelić / Language(s): Serbian

Kao što smo iz prethodnog dela našeg teksta mogli videti, srpski krivičnopravni sistem sadrži priličan broj sankcija i mera koje sudu i drugim službenim akterima krivičnog postupka stoje na raspolaganju kako bi na najadekvatniji način odgovorili na konkretno krivično delo. Pored odgovora društvene zajednice učiniocu krivičnog dela, sada se nastoji na najcelishodniji način zaštiti javni interes, kao i interes lica koje je oštećeno krivičnim delom, pa i interes okrivljenog i njegove porodice, što takođe predstavlja cilj alternativnih krivičnih sankcija. Alternativne krivične sankcije više nisu novina u pravnom sistemu Republike Srbije, ali njihova primena zavisi i od upućenosti u njihovo postojanje i njihove kapacitete. U tom smislu čini se da je neophodno na širi način promovisati ih i približiti u edukativnom smislu, kako akterima krivičnog postupka tako i građanstvu uopšte. Činjenica je da danas širu primenu ovih sankcija imamo samo kada je u pitanju upotreba instituta odlaganja krivičnog gonjenja, uslovne osude i kućnog zatvora, a razlog zbog koga je to tako upravo leži u činjenici o nedovoljnom poznavanju ove tematike već kod službenih aktera krivičnog postupka. Uključivanje širih društvenih kapaciteta i širenje zainteresovanosti za ovu temu moglo bi otkloniti i najčešći argument kritičkog pogleda na alternativne krivične sankcije, a koji se odnosi na selektivnu pravdu. Edukacija u pogledu primene alternativnih sankcija potrebna je i zbog praktičnog problema. Pravosudni organi, u želji da okončaju postupak, mogu često posegnuti za alternativnim sankcijama i na onim mestima gde je to protivprirodno, pa kućni zatvor mogu izricati uprkos mnogobrojnim efektivnim kaznama zatvora ili oportunitet uprkos mnogostrukoj osuđivanosti. Alternativne sankcije imaju prevashodni cilj da izvedu okrivljenog na “pravi put”, a ne dakle da se koriste kao instrument racionalizacije pravnog sistema (to bi mogla da bude “sekundarna nadležnost” alternativnih sankcija).

More...

Specijalizacija sudija Upravnog suda u materiji azila – uvođenje specijalizovanih veća kao faktor unapređenja efikasnosti?

Author(s): Bojana Todorović / Language(s): Serbian

Poseban značaj u razvoju standarda azila imaju sudovi. O tome svedoči kako bogata praksa ESLjP-a i ESP-a, tako i praksa nacionalnih sudova evropskih država, koja predstavlja pravu riznicu pravnih principa kojima se tražiocima azila jemče fundamentalne garantije pravičnog suđenja i adekvatne pravne zaštite. U prilog ovoj konstataciji govore i iskustva Upravnog suda Srbije, čija praksa se pokazala kao značajan faktor uticaja na rad prvostepenog (Kancelarija za azil) i drugostepenog (Komisija za azil) organa u postupcima azila. Pri tome, uloga Upravnog suda i njegove dosadašnje prakse u materiji azila umnogome je zavisila od načina na koji su relevantni propisi i pojedini instituti tumačeni, od upotrebljenih formulacija, minucioznosti obrazloženja i sveobuhvatnog kvaliteta sudskih odluka. Zbog toga neuporedivo veći doprinos razvoju sistema azila u Srbiji ima novija sudska praksa u kojoj se odustalo od dugogodišnjeg potvrđivanja uglavnom loše prakse nadležnih upravnih organa. Međutim, potencijal koji odluke Upravnog suda imaju u ovoj materiji nedovoljno je iskorišćen. Glavni problemi uključuju trend neodržavanja usmene rasprave – krucijalne za pravilno i potpuno utvrđivanje individualne situacije tražilaca azila, kao bitnog prerogativa međunarodne izbegličke zaštite. Osim toga, Upravni sud svoju kontrolu ograničava na ispitivanje samo formalno-procesnih pitanja u osporenim drugostepenim odlukama, izbegavajući da rešava u punoj jurisdikciji, čak i u slučajevima u kojima se Komisija za azil već jednom oglušila o pravna shvatanja Suda izražena u presudi. Zbog svega navedenog, mišljenja sam da je neophodno uvesti specijalizaciju sudija u materiji azila, kao što je to učinjeno u mnogim državama u Evropi. Pre svega, ovo bi obezbedilo neophodan nivo ekspertskog znanja u oblasti prava koja je veoma složena, promenljiva i iziskuje konstantno usavršavanje i praćenje izveštaja međunarodnih organizacija, kao i kretanja sudske prakse ESLjP-a i ESP-a. Osim toga, koncentrisanje na ovu pravnu oblast bi omogućilo sudijama da s punom pažnjom pristupe svakom pojedinačnom slučaju, pa čak i da zauzmu odvažnije pravne stavove koji bi predstavljali smernice ostale državne organe u postupcima azila. To bi svakako poboljšalo kvalitet sudske prakse i doprinelo njenom ujednačavanju. Očekivani efekti specijalizacije bi, bez sumnje, unapredili domaći sistem azila i omogućili da se nadležni organi lakše izbore sa zahtevima za usaglašavanjem sa standardima EU koji se pred Srbiju postavljaju u procesu evropskih integracija, a koji bi se dodatno intenzivirali sa članstvom u ovoj organizaciji. Što se tiče samog oblika te specijalizacije, čini mi se da bi trenutno najpodesnije bilo poveravanje azilnih sporova u nadležnost nekom od sudskih veća Upravnog suda, koje bi se odredilo na osnovu preferencija samih sudija i/ili dosadašnjih iskustava u ovoj vrsti sporova. Pored toga što je ovaj oblik specijalizacije najzastupljeniji u uporednom pravu i ima i najviše pristalica u teoriji, njega opravdavaju i faktori kao što su sadašnji broj sudija i učestalost predmeta iz ove materije. Na posletku, mišljenja sam da treba razmotriti uvođenje specijalizovanih veća i u drugim upravnim materijama. Iako specijalizacija sama po sebi nije panacea za sve probleme koji opterećuju rad Upravnog suda, na duže staze bi mogla značajno da doprinese njihovom rešavanju i unapređenju efikasnosti u radu Suda.

More...

Razrešenje sudija i predsednika sudova u Republici Srbiji

Author(s): Smilja Spasojević / Language(s): Serbian

Pokretanje i okončanje više postupaka razrešenja sudija i početak sprovođenja postupaka razrešenja predsednika sudova u Republici Srbiji govore u prilog institucionalnoj zrelosti Visokog saveta sudstva i svih drugih činilaca koji učestvuju u ovom procesu. Ova dva postupka nisu više samo zakonske mogućnosti, njihova primena je u potpunosti zaživela, što je do sada izazvalo pozitivne i negativne efekte. Negativni efekti se ogledaju u tome što su ovi postupci neminovno interesantni sredstvima javnog informisanja, sudije koje su procesuirane su vrlo često izložene medijskom eksponiranju, što je svojevrsni pritisak na organe koji učestvuju u sprovođenju ovih postupaka. Takođe, sudija u postupku se dovodi u nelagodan položaj. Već samo pokretanje postupka smatra se utvrđenim sankcionisanim ponašanjem, kroz interpretacije medijskih saopštenja. S tim u vezi, bilo bi korisno uložiti više napora u razvijanje svesti svih učesnika postupka da se pridržavaju osnovnog načela o isključenoj javnosti u ovoj vrsti postupaka, što bi doprinelo nesmetanom sprovođenju i utvrđivanju svih relevantnih činjenica. U dosadašnjoj praksi, pritisci kroz medijska saopštenja su bili vrlo jaki, a svaki od aktera, i sudije i VSS, ih je tretirao kao otežavajuće iz sopstvene pozicije. Pozitivni efekti se ogledaju u generalnoj prevenciji na ponašanje drugih sudija, jer su postali svesni da su počeli da funkcionišu mehanizmi sankcionisanja za učinjene greške u radu. Takođe, pionirska primena ovih postupaka iznedrila je nedostatke postupka i potrebu poboljšanja zakonskih tekstova i podzakonskih akata, koji regulišu ovu oblast. Ocena uspešnosti sprovedenih postupaka razrešenja sudija biće cenjena kada uslede odluke Ustavnog suda, jer su sve sudije kojima je sudijska funkcija prestala razrešenjem podnele žalbe Ustavnom sudu. U toku su javne rasprave po ovim predmetima, VSS je aktivno učestvovao u istim i branio argumente iz svojih odluka, ali će se uspešnost zauzetih stavova VSS o razrešenju sudija ceniti nakon konačnih odluka Ustavnog suda. S tim u vezi, bitno je napomenuti da su predlozi VSS za razrešenje predsednika sudova upućenih Narodnoj skupštini, ocenjeni kao osnovani i na osnovu istih dva predsednika su razrešena sa funkcije. To govori u prilog pravilnosti sprovedenih postupaka i ispravnosti zauzetih stavova, prilikom ocene postojanja razloga za razrešenje. Nesporna je činjenica da postoje još uvek brojni i složeni problemi u srpskom pravosuđu, ali uspešnim sprovođenjem postupaka razrešenja otklanjaju se nedostaci u personalnom postupanju sudija i predsednika sudova, što utiče i na druge nosioce pravosudnih funkcija i stvara ispravne stavove da ova vrsta prestiža ne nosi sa sobom samo privilegije, već i veliku odgovornost, sa rizikom strogog sankcionisanja.

More...

Izbor nosilaca javnotužilačke funkcije u Republici Srbiji

Author(s): Gordana Krstić / Language(s): Serbian

Donošenjem Pravilnika o kriterijumima i merilima za ocenu stručnosti, osposobljenosti i dostojnosti kandidata u postupku predlaganja i izbora nosilaca javnotužilačke funkcije zaokružen je pravni okvir fundamentalnih reformskih aktivnosti Državnog veća tužilaca. Ovaj dokument je conditio sine qua non za jačanje javnotužilačke organizacije, ali i unapređenje celokupnog pravosudnog sistema, jer predviđa način i postupak za regrutovanje kadrova i kretanje nosilaca javnotužilačke funkcije na karijernoj lestvici. Iz dosadašnje prakse i postupanja državnih organa prilikom izbora nosilaca javnotužilačke funkcije proizilazi da je primena Pravilnika omogućila proveru stručnosti i osposobljenosti različitih kandidata, njihovo upoređivanje i rangiranje. Za nosioce javnotužilačke funkcije najbolji pokazatelj napredovanja u službi i jeste ocena vrednovanja rada, a kako je istekla tek prva godina primene Pravilnika o kriterijumima i merilima za vrednovanje rada javnih tužilaca i zamenika javnih tužilaca, njihova ocena se utvrđivala vanrednim vrednovanjem rada. Pretežno svi kandidati su dobili najviše ocene, što je veoma pohvalno sa aspekta ažurnosti, efikasnosti i uspešnosti u radu. Takođe, oni kandidati koji su pretendovali na funkcije javnog tužioca ili zamenika javnog tužioca, a nisu se ranije time bavili, polagali su pisani test iz krivične materije, te su dobijali priliku da pokažu umešnost u analizi slučaja i pisanju javnotužilačkih odluka. Rezultati njihovih pisanih testova u većini slučajeva pokazali su osrednje poznavanje krivične materije. Pružanjem adekvatnog tretmana prilikom evaluacije i uvođenjem uporedivih kriterijuma i merila, postupak sačinjavanja rang liste kandidata za izbor na javnotužilačku funkciju, od strane Državnog veća tužilaca u znatnoj meri je unapređen. Iako usmeni test nosi manji broj bodova od ocene vrednovanja rada, odnosno ocene pisanog testa, subjektivne je prirode, pošto je članovima komisije Veća dopušteno da na osnovu kratkog izlaganja kandidata individualno interpretiraju ostvarenost merila. Uz to, reč je o licima koji nisu članovi Državnog veća tužilaca i koji se biraju po nejasnim standardima, te bi u ovom delu trebalo revidirati odredbe Pravilnika i podrobnije definisati svojstvo i uslove za imenovanje članova komisije. Pravilnik je postigao maksimalne rezultate u postupku izbora zamenika viših javnih tužilaca, jer je Veće na temelju rang liste izabralo najbolje kandidate. Međutim, u postupku izbora javnih tužilaca redosled sa rang liste je relativizovan zbog dostavljanja Vladi liste kandidata, umesto predloga o izboru najboljeg kandidata. Vlada je izvršila odabir i filtriran spisak kandidata dostavila Narodnoj skupštini. Ovaj plenarni organ je dalje prema volji parlamentarne većine doneo odluke o izboru. Analogno tome, postupak izbora javnih tužilaca ukazuje na potrebu proširenja kapaciteta Državnog veća tužilaca u pogledu samostalnog i profesionalnog izbora svih nosilaca javnotužilačke funkcije, što je imanentno instituciji javnog tužilaštva kao samostalnog državnog organa. Ovakve mere zahtevaju korenite reformske aktivnosti i izmenu Ustava i zakona. Veliki izazov u primeni Pravilnika imaće izbor zamenika javnih tužilaca na trogodišnji mandat, posebno jer nijedan konkurs nije objavljen od sredine 2014. godine. Kako je on inicialni korak za ulazak u redove nosilaca javnotužilačke funkcije, imaće veliki značaj, a jezgrovito, transparentno i objektivno delovanje svih nadležnih organa, upoređivanje velikog broja kandidata, koji će se prijaviti na konkursu, i izbor najkvalitetnijih pojedinaca zasigurno će determinisati funkcionisanje srpskog tužilaštva u budućnosti.

More...

Neopravdana diskriminacija sudija prekršajnih sudova u Republici Srbiji

Author(s): Ana Stevanović / Language(s): Serbian

Nacionalnom strategijom reforme pravosuđa za period od 2013. do 2018. godine i pratećim Akcionim planom predviđeno je izjednačavanje položaja svih sudija. U tu svrhu je formirana gore pomenuta Radna grupa za izradu neophodnih izmena normativnog okvira radi unapređenja položaja sudija prekršajnih sudova sa ostalim sudijama sudova opšte i posebne nadležnosti. Ovo pruža nadu da će u skorije vreme biti regulisana očigledna nepravda učinjena sudijama prekršajnih sudova. Zdravorazumski posmatrajući, ako sudije prekršajnih sudova rade pod jednakim uslovima kao i sudije koje sude druge materije, imaju podjednako ili možda ćak i veću potrebu za poznavanjem velikog broja zakona i podzakonskih odredaba, „skuplji“ postupak od strane branilaca, veoma veliku efikasnost u radu i mogućnost sopstvenog izdržavanja, ne postoji nijedan opravdani razlog za nastavak ovakvog ponašanja diskriminacije, te bi najbolje bilo što hitnije pristupiti izmeni odredaba Zakona o sudijama. Nadležno ministarstvo za promenu pomenutog zakona je Ministarstvo pravde. Pet godina nakon što su sudije prekršajnih sudova postali sastavni deo sudske vlasti u Republici Srbiji, i sudije i zaposleni u sudovima prešli su dug put da bi postali „onaj deo pravosuđa koji može da povrati poverenje građana u pravosuđe” kako ih je nedavno nazvao ministar pravde Nikola Selaković. Ministar pravde se založio za izjednačavanje materijalnog položaja sudija prekršajnih sudova sa sudijama osnovnih sudova, shvativši značaj i doprinos sudija prekršajnih sudova, uz ocenu da je to moguće ako se deo prihoda od naplaćenih prekršajnih kazni usmeri prekršajnim sudovima. Za verovati je da, usled shvatanja ozbiljnosti problema, kao i zalaganja od strane izvršne vlasti, neće dugo vremena proći do izjednačavanja položaja svih sudija. Pored odgovarajućih izmena u zakonodavstvu, neophodno je da se svest o značaju i radu sudija prekršajnih sudova dalje razvija i širi.

More...

Sprovođenje Ustava Republike Srbije u oblasti ujednačavanja razvoja - trenutno stanje i izazovi na putu ka Evropskoj uniji

Author(s): Milica Adamović / Language(s): Serbian

Zakonski i podzakonski okvir u oblasti regionalnog razvoja predstavlja zadovoljavajući pravni okvir i obezbeđuje primarne pretpostavke za pripremu i usvajanje dokumenta koji treba da uobliči regionalnu politiku Republike Srbije u budućnosti. Donošenje zakonskog okvira kojim je po prvi put uređena oblast regionalnog razvoja u Republici Srbiji, zatim uspostavljanje institucionalnih struktura za pripremu i sprovođenje razvojnih dokumenata, utvrđivanje metodologije njihove izrade, definisanje statističih regiona neophodnih za korišćenje strukturnih fondova, uspostavljanje posebnog registra za potrebe regionalnog razvoja, predstavljaju značajne korake na polju ujednačavanja razvoja, postignute u relativno prihvatljivom periodu od šest godina od kada je donet Zakon o regionalnom razvoju. Ipak, procenat nedovoljno i izrazito nedovoljno razvijenih lokalnih samouprava (63%) i broj stanovnika u nedovoljno razvijenim regionima (Region Šumadije i Zapadne Srbije, Region Južne i Istočne Srbije i Region Kosovo i Metohija) opominju da se smanjenju regionalnih razlika i nejednakosti, mora pristupiti na dobro organizovan, planski i sistemski način. Prvi neophodan korak je da ministarstvo nadležno za regionalni razvoj uz saradnju sa drugim nadležnim ministarstvima i širokim krugom aktera na nacionalnom, regionalnom i lokalnom nivou utvrdi regionalni razvojni put Republike Srbije. Koristi koje regionalna politika može doneti svim građanima i značaj koji Evropska unija pridaje navedenoj politici, nesumnjivo idu u prilog zahteva i potrebe za većim angažovanjem ne samo nadležnog ministarstva već i celokupne Vlade i lokalnih samouprava, naročito u pogledu razumevanja pravilnog sprovođenja valjano definisane regionalne politike. Pružanje primerenog životnog ambijenta svim građanima, a posebno mladim ljudima i očuvanje teritorije kroz njihovo zadržavanje u zemlji su više nego dovoljno opravdani i važni aspekti regionalne politike koji ne bi smeli u narednom periodu da ostanu u zapećku. Iako je akt kojim treba da se utvrdi regionalna politika potreban Republici Srbiji i svim njenim građanima u što kraćem roku, pošto se radi o veoma složenom razvojnom dokumentu, trebalo bi voditi računa o svim procedurama i metodologiji pripreme navedenog dokumenta, koji su i definisani sa ciljem da se obezbedi najkvalitetniji način strateškog planiranja. U suprotnom postoji rizik centralističkog određivanja prioriteta, neusaglašenih sa analizom stanja, stvarnim potrebama, specifičnostima i problemima regiona. Istovremeno sa ovim procesom treba da teče i trajni i pravno uređeni proces unapređivanja ljudskih resursa za potrebe sprovođenja regionalne politike na svim nivoima, ali i buđenja svesti svih relevantnih aktera da će koristi od članstva u Evropskoj uniji na polju regionalne politike zavisiti isključivo od naših sposobnosti, organizovanog delovanja i angažovanja.

More...

Pravna priroda arbitražnog rešenja u radnom sporu u Republici Srbiji

Author(s): Anja Bezbradica / Language(s): Serbian

Iako ju je osnovala država zbog očiglednog interesa unapređenje socijalnog dijaloga, besplatnog i efikasnog pristupa pravdi i rasterećenja državnih sudova, ova institucionalna arbitraža u svemu ostalom, čini se, zadržava karakteristike klasične arbitraže, kakvu srećemo u građanskom i trgovinskom pravu. Ovako je bar za sada, s obzirom na to da su zakonom regulisana samo pitanja neophodna za uspostavljanje i funkcionisanje arbitraže, te da se nije dublje zadiralo u njenu autonomiju, a da je izbor arbitra i, prema mom mišljenju, procedure, ostavljen strankama. Da je arbitraža predviđena Zakonom o mirnom rešavanju radnih sporova prava arbitraža, govori i to da nije ostavljena mogućnost izjavljivanja redovnih i vanrednih pravnih lekova. Ipak, smatram da bi trebalo zakonom predvideti izvesnu, minimalnu kontrolu zakonitosti rešenja arbitra, kao što je predviđaju svi pravni sistemi, uključujući i srpski kada je u pitanju arbitraža u imovinskim sporovima. Takvu kontrolu arbitražnog rešenja trebalo bi staviti u nadležnost državnih sudova, a razloge za pobijanje ograničiti na one koji se tiču povreda arbitražnog ugovora i normi javnog poretka. Na ovaj način sačuvale bi se sve prednosti arbitraže, u odnosu na klasični sudski postupak, koje su opredelile stranke da joj se priklone (brzina postupka, jednostavnost, efikasnost), a da se, pritom, ipak omogući zaštita zaposlenog od eventualne povrede njegovih prava u samom postupku. Ovo naročito s obzirom na to da je u pitanju postupak u kome se uvek jedna od strana nalazi u ekonomski inferiornom položaju.

More...

Tužilački pomoćnici u Republici Srbiji – pravni položaj i perspektive

Author(s): Gordana Krstić / Language(s): Serbian

Pozitivni zakonski propisi pružaju relativno adekvatan normativni okvir za uređenje položaja tužilačkih pomoćnika, prvenstveno osvrćući se na Zakon o javnom tužilaštvu. Ipak, može se konstatovati da je reč o polju na kom je potrebno preduzeti sveobuhvatnu i konzistentnu zakonsku recenziju i institucionalnu nadgradnju. Tim pitanjima, kao i o konstantnom iznalaženju mehanizama za zaštitu, unapređenje položaja i promociju tužilačkih pomoćnika treba detaljno da se bave ne samo tužilački pomoćnici ponaosob, njihova strukovna udruženja, nosioci javnotužilačke funkcije, nego i država. Najvažniji pravci normativne aktivnosti nadležnih činilaca i predstavnika tužilačkih pomoćnika bi trebalo da budu usmereni na implementaciju u zakonske i podzakonske akte odredbi o proširenju viših zvanja tužilačkih pomoćnika na sve nivoe javnih tužilaštava, kako bi se omogućilo tužilačkim pomoćnicima sa više od šest godina radnog iskustva da steknu zvanja savetnika i viših savetnika i u javnim tužilaštvima nižeg ranga, zatim odredbi o jedinstvenom režimu obračunavanja zarada prema platnim razredima i platnim grupama koji bi se kategorizovali u skladu sa zvanjima tužilačkih pomoćnika po Zakonu o javnom tužilaštvu. Reforma pravnog položaja tužilačkih pomoćnika mora da obuhvati i propisivanje transparentnih i uporedivih kriterijumima za prijem u radni odnos, npr. znanje materijalnog i procesnog krivičnog prava, opšti uspeh na pravosudnom ispitu, prethodno radno iskustvo, posedovanje veštine komunikacije i drugih sposobnosti od značaja za rad u javnom tužilaštvu. Pored primarne selekcije kandidata radi efikasnije raspodele posla i postizanja većeg nivoa uspešnosti u obradi javnotužilačkih predmeta potrebno je ozbiljno razmotriti proširenje sistematizacije u javnim tužilaštvima i broj tužilačkih pomoćnika izjednačiti sa brojem nosilaca javnotužilačke funkcije. Ustanovljavanje pravila o vrednovanju rada tužilačkih pomoćnika je od izuzetnog značaja za napredovanje tužilačkih pomoćnika sticanjem višeg zvanja ili prelaskom u viši platni razred. Ocena vrednovanja rada bi trebalo da predstavlja i distinktivno merilo za utvrđivanje stručnosti i osposobljenosti kandidata, što su pored dostojnosti, kriterijumi za predlaganje i izbor nosilaca javnotužilačke funkcije. Sledstveno tome, norme o vrednovanju rada moraju sadržati objektivnu valorizaciju vrste i složenosti predmeta u kojima su tužilački pomoćnici postupali, odluka koje su izradili ili nacrta odluka koje su pripremili, ispoljene inicijativnosti i samostalnosti u radu. S tim u vezi je i potpuna primena Zakona o Pravosudnoj akademiji i izdavanje uverenja o završenoj obuci svim tužilačkih pomoćnicima koji završe programe posebne obuke, bez neutemeljenog insistiranja da tužilački pomoćnici završavaju i programe početne obuke, a samim tim i identična valorizacija uverenja o završenoj posebnoj obuci i uverenja o završenoj početnoj obuci prilikom izbora na javnotužilačku funkciju. Prvi koraci su na planu reforme pravnog položaja tužilačkih pomoćnika preduzeti, jer je ministarstvo nadležno za poslove pravosuđa formiralo Radnu grupu, koja je izradila preporuke za dalje postupanje. U narednom periodu preporuke moraju dobiti svoj zakonski i konkretan operativni izraz. Verifikacija i unapređenje pravnog položaja tužilačkih pomoćnika nedvosmisleno će doprineti efikasnijem obavljanju posla i omogućiti ostvarivanje ključnih načela i strateških ciljeva reforme pravosuđa. Kompetentni, perspektivni, talentovani i nezavisni ljudi koji će donositi kvalitetne odluke, argumentovano zastupati javnu optužbu i uspostaviti proaktivnu i jasnu komunikaciju sa drugim državnim organima, učesnicima u postupku i građanima od prioritetne važnosti su za uspostavljanje stabilnog i delotvornog pravosudnog sistema.

More...

Vrednovanje rada javnih tužilaca i zamenika javnih tužilaca u Republici Srbiji

Author(s): Gordana Krstić / Language(s): Serbian

Usvajanje Pravilnika predstavlja izuzetno važnu reformsku aktivnost Državnog veća tužilaca, čime je pravno postavljen sistem instrumenata za determinisanje načina vršenja javnotužilačke funkcije, konstantno praćenje rada i finalno merenje postignutog uspeha. Pored segmenta vrednovanja rada, norme Pravilnika biće osnova i za regulisanje drugih pitanja od značaja za rad javnog tužilaštva kao što je izbor nosilaca javnotužilačke funkcije, vrednovanje složenosti predmeta, tzv. ponderisanje predmeta, razrešenje nosilaca javnotužilačke funkcije, a koja se međusobno prožimaju i dopunjuju, npr. kod vrednovanja rada posebnu pažnju treba obratiti na stepen složenosti predmeta; ocena vrednovanja rada je relevantna kod napredovanja ili izbora zamenika javnih tužilaca na stalnu funkciju, ali i kod razrešenja itd. Pravilnik je počeo da se primenjuje od 15. januara 2015. godine u svim javnim tužilaštvima u Republici Srbiji. Ovome je prethodila probna primena u periodu od septembra 2014. godine do 15. decembra 2014. godine u u reprezentativnom broju javnih tužilaštava u Republici Srbiji koja je dala je pozitivne rezultate i ukazala da se iz evidentiranih podataka može izvestiti ocena vrednovanja rada, odnosno da postoje provereni izgledi za efikasno sprovođenje odredaba Pravilnika. Takođe, detektovani su i manji nedostaci i potreba za njihovom dopunom ili korekcijom koji su ispravljeni u hodu i što je posebno važno, izvršena je provera trenutnog kapaciteta i stanja informacionih sistema za sprovođenje postupka vrednovanja rada. Stvaranje i provera uslova za primenu Pravilnika o vrednovanju rada su dobri, jer se na temelju analize postojećeg stanja i sagledavanja svih činilaca, može naći prostor za promovisanje i implementaciju novih i savršenijih instrumenata uz odgovarajuće vreme za upoznavanje sa svim odredbama, a sa ciljem poboljšanja stručnosti, delotvornosti i odgovornosti javnih tužilaca i zamenika javnih tužilaca i unapređivanja funkcionisanja javnih tužilaštava u Republici Srbiji. Ipak, efekti primene Pravilnika biće vidljivi tek nakon isteka jedne godine od početka primene za zamenike javnih tužilaca koji su prvi put birani, odnosno tri godine za ostale nosioce javnotužilačke funkcije.

More...

Vrednovanje rada sudija u Republici Srbiji

Author(s): Smilja Spasojević / Language(s): Serbian

U vezi sa novim sistemom vrednovanja rada sudija u Srbiji, opravdano je gajiti velika očekivanja. Bez uspostavljenog sistema proverljivosti uspešnosti, kroz jasno propisan sistem ocenjivanja, teško je bilo očekivati da će u stanju haotičnosti i neizvesnosti, koje je pogodilo srpsko pravosuđe, svest sudija o sopstvenoj odgovornosti biti podignuta na viši nivo. Radi što uspešnije primene Pravilnika o vrednovanju rada sudija u toku je pilot projekat primene Pravilnika u nekoliko sudova u Srbiji, koji traje do kraja 2014. godine. Prvi rezultati i utvrđene dobre i loše strane u sprovođenju sistema ocenjivanja sudija će se sumirati odmah početkom 2015. godine. S tim u vezi, nerealno je gajiti očekivanja da su sva predviđena rešenja idealna, ali svakako su dobar uvod u uvođenje sistema sudijske odgovornosti. Naravno da se očekuje revizija onih rešenja za koja se pokaže da nisu uspešno sprovodljiva u praksi. Potpuno je jasno da Pravilnik o vrednovanju rada sudija nije po meri svih koji su učesvovali u njegovom donošenju, te da je isti rezultat kompromisa. Koliko su kritike na račun ovog akta osnovane, najbolje će se pokazati nakon procene uspešnosti sprovođenja pilot projekta primene Pravilnika. Ipak, za pohvalu je smelo uvođenje i definisanje kriterijuma kvaliteta rada sudija prilikom vrednovanja i ocenjivanja, visoko postavljeni procenti za vrednovanje kvantiteta rada, strogo postavljen sistem odgovornosti za utvrđeno neuspešno obavljanje sudijske funkcije, kao i koncentracija odgovornosti za sprovođenje postupka ocenjivanja od strane samo jednog organa, a to je VSS. Dobijene ocene u postupku vrednovanja rada, upisivaće se u lične listove sudija. Ovakav sistem ocenjivanja transparentno stavlja sudijama u izgled kako će izgledati celokupan postupak i koja ocena odgovara ostvarenim rezultatima u radu. Međutim, na poteškoće se može naići prilikom sprovođenja postupka ocenjivanja. Do sada se uočilo da sudije nerado pristaju da učestvuju u radu komisija, u postupku ocenjivanja svojih kolega, kao i da im nova zaduženja donose samo dodatne obaveze, a priliv predmeta im se zbog toga ne smanjuje. Osim izazova sprovođenja samog postupka ocenjivanja, veliki rizik predstavlja i rangiranje rezultata rada kroz samo tri stupnja ocenjivanja. Nekada će razlike u ostvarenim rezultatima rada biti ogromne, ali će zbog visoko propisanog raspona ocena, sudije biti ocenjene istom ocenom. Sa druge strane, nekada minimalne razlike u osvarenim rezultatima, zbog nefleksibilnosti uspostavljenih granica između ocena, rezultiraće svrstavanjem u različite stupnjeve uspešnosti. Sve to može rezultirati da sistem ocenjivanja neće ostvarivati svoju svrhu. U svakom slučaju, važeći sistem ocenjivanja sudija u Republici Srbiji ima za cilj sprovođenje politike napredovanja sudija u karijeri, a ne sprovođenje represivnih mera i kažnjavanja zbog neuspešnog vršenja sudijske funkcije.

More...

Tajnost komunikacija i zaštita bezbednosti Republike - povodom jedne odluke Ustavnog suda Srbije

Author(s): Nataša Rajić / Language(s): Serbian

Several important constitutional questions were opened by the decision of the Constitutional Court of Serbia on the unconstitutionality of certain provisions of the Law on the Security Information Agency. Those questions are concentrated around three key categories: the constitutional definition of the possibility of limitation of the right to privacy, the clarity and precision of norms that regulate the jurisdiction of the security services in that area, as well as the proportionality of undertaken measures. The basic problem in the functioning of the state in contemporary circumstances comes from the question whether the concept of individual liberty is partly changed due to new security challenges, as well as to which limit that concept can be redefined without infringement of basic principles of modern legal state. By the analysis of the decision of the Constitutional Court, author of the article made attempt to find out the access of the constitutional court and the legislative body in understanding the level of protection of the right to privacy in constitutional system. The paper also covers the issue of access which was taken by the Constitutional Court in the way of argumentation of the decision. Is there a clear and unambiguous legal and logical access of the Constitutional Court in the argumentation of the decision or not?

More...

Izborni sporovi - odnos Upravnog i Ustavnog suda Srbije

Author(s): Maja Nastić / Language(s): Serbian

Electoral right is a fundamental political right, which allows the most direct participation of citizens in decision making. Electoral right is a sustainable part of democracy. Free and fair elections need to be a „milestone“ of every state intended to be qualified as a democratic. The crucial element of every electoral system is resolving of electoral disputes. The purpose of resolving these disputes is to protect the subjective electoral right and to ensure the integrity of electoral process, which would lead to legal composition of Parliament. Resolving the electoral diputes implies activation of different organs: electoral commission, courts, constitutional courts and Parliament. In Serbia, Administrative Court has a central role in resolving electoral disputes. The author in this paper observes the most significant attitudes of Administrative Court in recent period. Constitutional Court of Serbia has subsidiary jurisdiction in the resolution of electoral disputes, which means that it resolves the electoral disputes that are not within the purview of the Administrative Court. However, this jurisdiction is marginalized in practice, especially because there is no clear division of powers between Constitutional and Administrative Court. The Constitutional Court is also called upon to provide the protection of electoral right in the proceedings on constitutional complaints. This is opportunity to declare sertain attitudes of Administrative Court and to adjust them under the constitutional interpretation of electoral right.

More...

Status i uloga preambule u Ustavu Republike Srbije

Author(s): Vladimir Mikić / Language(s): Serbian

The article examines the relationship between the preamble of the Constitution of the Republic of Serbia of 2006 and the normative part of its text. The preamble contains six components, half of which represent the declaratory elements and the other half more precise elements (the aim of which is the protection of Serbia’s interests in the Autonomous Province of Kosovo and Metohija). Comparative analysis of the features of the preamble establishes that, in terms of its more specific elements, the content of the preamble of the Serbian Constitution represents a notable exception in constitutional law. Considering the legal effect of the preamble, difference between the two types of elements becomes even more explicit. However, the systematic interpretation of the constitutional document demonstrates that the question of the legal effects of the preamble becomes irrelevant in light of the fact that the normative part of the Constitution adds necessary instruments for the protection of the aims and values promoted in the preamble.

More...